:: ::

                    Η Ωραία Ατομικότητα του Ελληνικού Πνεύματος

Η Ελλάδα-έγραφε με θαμασμό ο Hegel-ταυτίζεται με την Ουσία, που όμως παράδοξα εξατομικεύτηκε!

Το Γενικό εκεί, νικήθηκε...Κάθε μαζική κατάσταση, ακόμα και κείνη των γεωγραφικών συνθηκών, παραμερίστηκε άδικα, προς όφελος αυτής της Ωραίας Ατομικότητας.

Σαν έδαφος, σα χώρα, έχει συσταθεί από ένα πολλαπλό βράχο, διάσπαρτο μέσα στη θάλασσα, από πάμπολλα νησιά και από μία Ήπειρο που μοιάζει κι' αυτή με νησί. Συναντάμε βέβαια βουνά, στενές πεδιάδες, μικρές κοιλάδες και μικρούς ποταμούς. Λείπει όμως η επικυριαρχία της μεγάλης ενιαίας μάζας, η παρουσία για παράδειγμα ενός ποταμού όπως ο Γάγγης ή ο Ινδός, με τις τεράστιες κοιλαδοπεδιάδες του, με τον ομοιόμορφο ορίζοντα που προγράφει τα πάντα στο βάθος και στο χρόνο.

Λείπει με δυό λόγια, η φυσική δύναμη του τοπίου της Ανατολής, που τρομοκρατεί το Πνεύμα, που το αναγκάζει να συλλαμβάνει τον εαυτό του σαν κόκκο του Γενικού, που το αλυσοδένει, το καθηλώνει ακίνητο και βυθισμένο σε μια ηλίθια επανάληψη.

Στην Ελλάδα, τα πάντα, βρίσκονται στη θάλασσα!..

Ένα ελαφρότατο αεράκι αρκεί για ν' αλλάξουν μορφή, αρκεί για να θρυμματιστεί το Γενικό σε πολλές ανώνυμες κι' επαναστατημένες ατομικότητες-στους Έλληνες- που η καθεμιά στηριγμένη στις δυνάμεις της και μόνο, δίνει και απαιτεί εξηγήσεις!

Εκεί θα πρέπει να αναζητήσουμε τον στοιχειώδη χαρακτήρα εκείνου που αποκαλείται Ελληνικό, την κινητικότητα και την ετεραλκή του, την διαλεκτική σχέση που το συνδέει με τον Κόσμο, τη Δημοκρατική φινέτσα και τον Εγωισμό του, τη δυνατότητα τελικά του να αντλεί την ενέργεια που απαιτείται για να υπάρχει σαν Πνεύμα.

Απροσδόκητα, κάτω από αυτόν τον Ήλιο, μέσα σε τούτη τη θάλασσα, το ανθρώπινο γίγνεσθαι ανακτά τη δυναμική του Φυσικού Τοπίου στο οποίο ανήκει και ταυτίζεται μαζί του!...

Εκείνα τα νησάκια απέναντι, τα πνιγμένα στο Φως και στο γαλάζιo, μυθοποιούνται, ενθυλακώνονται δηλαδή σ' αυτό το Πνεύμα, αφυπνίζονται, μετακινούνται, ξεσηκώνουν  όλο χάρη, τους πολύχρωμους φλόκους τους, έτοιμα να σαλπάρουν!...

Τούτη η πέτρα, το μάρμαρο, μεταμορφώνεται!

Δεν μένει πια μόνο πέτρα, γίνεται, είναι “Εργο”, αντικείμενο μιας Τέχνης!

Ενάντια στη Φύση της, καταλήγει έκφραση του Πνευματικού κι' έτσι μορφοποιείται. Δεν συμβαίνει εδώ, ό,τι με τις Πυραμίδες ή τη Σφίγγα για παράδειγμα, γιατί στην Αίγυπτο το Φυσικό δεν είχε ακόμα υποταχθεί στο Πνευματικό, ξέμεινε στο ν' αγωνίζεται ενάντιά Του. Απεκεί και το μέγεθος, που η θέα του μας "πλακώνει"!

Αντίθετα, μπροστά στον Ερμή του Πραξιτέλη, αισθανόμαστε σα στο σπίτι μας...Κάτι συνέβη... κι' αυτός ο εξαίσιος νέος μαρμάρωσε!....

Όταν τα μάγια λυθούν, θα μας συνοδεύσει, έτοιμος να μας ξεναγήσει στα μυστικά της Ολυμπίας του, που αγνοούμε!...

Στην Ελληνική Ωραιότητα, το αισθητό δεν υπήρξε παρά σημείο έκφρασης, περικάλυμμα απ' όπου εκδηλώνεται το Πνεύμα!

Ο Μύθος διαποτίζει τα πάντα, οι Έλληνες δείχνουν πως πιστεύουν δυνατά, σ' όλα τα “κακά παραμύθια” που κανοναρχούσαν οι Ποιητές τους, κανένας αυστηρός δεκάλογος δεν κατεβαίνει από το θεοβάδιστο βουνό τους, τον Όλυμπο!...

Μόνο μουσικές, μόνο Μαινάδες, μόνο χαρμόσυνοι ύμνοι στη Ζωή!...

Νοιάζονται για το Ωραίο κι' αυτό είναι όλο!...

Μας υπενθυμίζουν σε πρώτη ευκαιρία, πως υπάρχουν άδικα πράγματα που παραμένουν Ωραία κι' ακριβοδίκαια μα καταδικασμένα στην ασκήμια τους.

Η ανώτερη φυσιογνωμία που πλάστηκε από τη φαντασία, ο Ομηρικός νέος, ο Ποιητικός νέος, ο Αχιλλέας, το δηλώνει ορθά-κοφτά: "Δούλος καλύτερα πάνω στη φλούδα της μαύρης Γης, παρά βασιλιάς του κάτω κόσμου"!

Καμιά απολύτως προσπάθεια συνδιαλλαγής με τη σκοτεινή πλευρά της ύπαρξης, το εβραίικο αυτό "παζάρι" αγνοείται εντελώς, πλήρης και επιδεικτική άγνοια του Γενικού, της υπέρτατης Αρχής, στη δούλεψη της οποίας γεννηθήκαμε όλοι μας υπηρέτες...

Έτσι το Ελληνικό συγκρούεται μετωπικά με ό,τι αντιπροσώπευε η τότε Ανατολή, με την αναγκαιότητα ύπαρξης δηλαδή ενός φυσικού ή μεταφυσικού Δεσπότη.

Μόνο η Δημοκρατία ταίριαζε σ' αυτό το Πνεύμα και σ' αυτόν τον Λαό.

Η πραγμάτωση των Άθλων αυτών, που ποδηγέτησαν την Παγκόσμια Ιστορία, δεν υπήρξε διαμεσολαβημένη, η αλήθεια τους δεν κατέβηκε από τον ουρανό φορτωμένη στις πλάτες κάποιου υπέρτατου Όντος, πολύ στο βάθος δεν υπήρξε ποτέ καμία αλήθεια, μόνον  μύθος, ο Μύθος, μέσα στον οποίο ανέπνεε λεύτερα αυτό το Πνεύμα όπως το ψάρι  στο νερό!

Αρκούσε που οι Ιέρειες των Δελφών, εξακολουθούσαν ν' αφουγκράζονται στο Τροφώνειο άντρο, τον θόρυβο των υπόγειων υδάτων-το Λάλον Ύδωρ-προτού να βγάλουν κρίση για τα μελλούμενα ή που το θρόισμα των φύλλων του δάσους-ο Πάνας-σιγοψιθύριζε κάτι το σημαίνον ή που το κελάρυσμα των πηγών-οι Ναιάδες-είχαν κάτι σπουδαίο να υπενθυμίσουν-τη γνώμη των Μουσών-κάτι ακόμα σπουδαιότερο να υποδείξουν-την ύπαρξη της Μουσικής, του Τραγικού, το δρόμο της Μάσκας, του Θεάτρου και της Τέχνης!

Αρκούσε τελικά αυτό το θαύμα: το να ζει και να πεθαίνει ο Άνθρωπος σύμφωνα με τη Φύση κι' όχι σε μια διαρκή αντιπαράθεση μαζί της με πρόθεση να την καθυποτάξει...

Ο Θάμυρις - μαθητής του μυθικού κιθαρωδού Ορφέα - ιδρύει στην Πιερία την πρώτη Μουσική Σχολή της ανθρωπότητας.

Οι Μούσες - τότε - ήσαν  τρεις : η Μελέτη, η Μνημοσύνη και η Αοιδή.

Η προμετωπίδα έγραφε: Υμνέομεν Φως...

Φως πάει να πει, σπουδή, του εξωτερικού και εσωτερικού μας κόσμου, διάσωση της γνώσης που αποκτήθηκε και στη συνέχεια διάδοσή της σε απλή, εύρυθμη και ευχάριστη μορφή με το τραγούδι.

Παράρτημα της Σχολής ανοίγει στον  Όλυμπο της Θεσσαλίας.

Ο Δίας ενθουσιάζεται και αναθέτει στο γιο του τον Ηρακλή την ίδρυση και στην Ηλεία Ολυμπιακής Μουσικής Σχολής και Αγώνων.

Ο Θαλήτας, διδάσκει εκεί τον πυρρίχιο και τη γυμνοπαιδία, δηλαδή  γυμναστική  με  συνοδεία ορχήστρας κατά την είσοδο στην παλαίστρα.

Τα εμβατήρια του Τυρταίου, ήσαν άσματα βαδίσματος συνοδευόμενα από ρυθμικές κινήσεις των αθλητών.

Το Ελληνικό Πνεύμα μέσα στην αρχέγονη μήτρα της μουσικής αναγεννιέται και μετασχηματίζεται σε Ολυμπιακό. Το Ολυμπιακό Πνεύμα ταυτίζεται με το Ελληνικό, αλλά στην καθαρότερή του μορφή.

Κατά μία έννοια θα μπορούσε να θεωρηθεί σαν η δημιουργός αιτία του, σαν το απόσταγμα το απαλλαγμένο από το σπέρμα της καταστροφής, σαν η Ιδέα του.

Εκείνο στο οποίο κατά βάση διαφοροποιείται, είναι η υψιπετής σύλληψη του Μέτρου που αν ξεπεραστεί, συγκεκριμενοποιείται η Ύβρις απέναντι στον Κόσμο και στην Φύση, της οποίας αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι.

Ακόμα και η δύναμη στα χέρια του απίστευτου αυτού Λαού παύει να είναι χυδαία, δεν φιλοδοξεί να αντικαταστήσει το δίκιο, κατέχει και διακατέχεται από ένα Ολύμπιο Μέτρο.

Το Ολυμπιακό νόμισμα με το οποίο οι Έλληνες- ο πιο ανθρώπινος λαός της Ιστορίας - εξαγόρασε την αθανασία, έχει βέβαια δύο όψεις.

Η πρώτη, η σκοτεινή, είναι εκείνη που κυριαρχεί στη Μυθολογία τους:

"Μηχανορραφίες, απάτες, ανοσιουργήματα - τα δείπνα του Θυέστη - ο θείος Αχιλλέας στο άρμα του να βολοδέρνει το άταφο κουφάρι του γενναίου Έκτορα θρηνώντας σα γυναικούλα το χαμό του εραστή του, ο Αγαμέμνονας - σ' έναν για μια Ελένη πόλεμο - να μετατρέπει την Τροία σε φλεγόμενα σαρίδια, να επιστρέφει στην πατρίδα του σώος και νικητής, μα για να σφαχτεί -  σαν ανυποψίαστος καλλιτέχνης παίζοντας μεσ' τα νερά - από το λάγνο χέρι της συντρόφισσας του ύπνου και του ξύπνου του... Θεές που ξεμαλλιάζουνται για τον θνητό αγαπητικό. Ο Δίας - τ' αφεντικό του Κεραυνού - που όλα τα μπορεί , ακόμα και  "να βαφτίζει Νύχτα τη μέρα μεσημέρι" καθώς μας το δηγάται ο Αρχίλοχος, εξόν από το να ξενοκοιμηθεί δίχως να του βγει ξινό (καθότι η Ήρα, η αφέντρα της Εστίας), ολάκερη η ανθρώπινη κατάσταση, με το Μεγαλείο, τη Φιληδονία και τις Ατιμίες της, μεγεθυμένη  και θρονιασμένη πάνου στον Όλυμπο!".

Πως μέσα από αυτή την πανθηρική παρουσία των ενστίκτων, ξεπήδησε έτσι απρόσμενα, το τρεμάμενο, το εθισμένο στις θεατρικές οδύνες, το ευαίσθητο, το ασύγκριτο ρόδο του ανέμου, η Ελευθερία του σκέπτεσθαι, η Δημοκρατία, ο Λόγος;!

Μήπως πρόκειται τάχα μου εδώ, για κάποιο είδος καλλιτεχνικής εξαπάτησης;

Μήπως φταίγουν οι στίχοι;!...

(Μυστίπολοι και κρυψιδρόμοι / Νυκτιφαών οργίων νάμα / Θυμίζουν κρόκαλο σε χείλη / Λειάνθηκαν χρόνο το χρόνο / Πέφτουν και χάνουνται Ωραίοι!)

Μήπως αλλιώς ζούσανε οι πραγματικοί Έλληνες (γεωργοί, ληστές, φονιάδες) και αλλιώτικα  μας τους παρουσιάζει η Ποίηση που σώθηκε;

Μήπως ένα κάποιο Ιερατείο - θρονιασμένο στον ομφαλό της Γης - φιλοτέχνησε πάνω στο μάρμαρο το Μύθο του "περιούσιου Λαού του Πνεύματος";

Δίκαια ν' απορεί κανείς...(Κεχαρημένο ήπαρ φαίνεται πως έχουμε, εμείς οι Έλληνες! Σ΄ Ελυτονήσια ναυαγοί κι' Αθάνατοι...)

Ο Παυσανίας, ο περιηγητής, έφτασε μια μέρα στους πρόποδες του άγιου βουνού - του Ελικώνα - προσκυνητής. Οι ντόπιοι του έδειξαν χαραγμένο εκεί το καμάρι τους, μία παμπάλαια μολυβένια επιγραφή που ιστορούσε τα Έργα και τις Ημέρες του Ησίοδου. Πλησίασε να την ξαναδιαβάσει, όταν έκπληκτος διαπίστωσε πως στο αντίγραφο αυτό, έλειπε εντελώς το γνωστό ξεκίνημα, που υμνούσε την παντοδυναμία του Πατέρα των Θεών και των Ανθρώπων. Στη θέση του είχε παρεισφρήσει κάτι τι σχετικό με δύο Έριδες, με τις δύο όψες δηλαδή του Ολυμπιακού μας νομίσματος.

Την πρώτη - την ολέθρια - τη γνωρίσαμε ήδη. Η δεύτερη, δώρο του Δία στους θνητούς, ήταν καλή, "καλή Έριδα", οι χωριάτες που ξαναρώτησε την εννοούσαν σαν συνώνυμη του Αγώνα.

Ο Ησίοδος την περιγράφει ορθά κοφτά, όταν μιλάει για το "κεράμειο μίσος" (γνωστότερο στα λατινικά σαν odium figulinum), τον φθόνο δηλαδή που φουντώνει -με θεϊκή προσταγή- ανάμεσα σε δυο αγγειοπλάστες, επειδή ο πρώτος τα καταφέρνει καλύτερα στην τέχνη του από το δεύτερο.

Ο Ολύμπιος θρόνος, τη φύτεψε προσεκτικά στη ρίζα της μαύρης Γης, γιατί πάνου σ' αυτή θεμελιώνεται η Πόλη κι' έπρεπε - πολύ σοφά- η καλή μας η Έριδα, ν' αποτελέσει τον ακρογωνιαίο της λίθο.

Ρήτορες, Ποιητές, Πολιτικοί και Σιδεράδες, Γεωργοί και Στρατηλάτες, όλοι στο γόνατο της, όλοι τους να εμπίπτουν στην επικράτεια αυτής της παράδοξης θεολογίας.

Η Έπαρση, η Φιλοδοξία, η Φιλαυτία, καταξιώνεται για τον προσωκρατικό Έλληνα σε θρησκευτικό καθήκον!

Ο νεαρός Θεμιστοκλής, που έσκαγε από τη ζήλια του, που έχανε τον ύπνο του για τις δάφνες του Μιλτιάδη, έκανε καλά! Η πρόωρα αφυπνισμένη οργή του, ξελευτερώθηκε στον ανταγωνισμό του με τον Αριστείδη (γυμνάζονταν σωστά ο έφηβος).

Έτσι απόκτησε έγκαιρα εκείνη την ενστικτώδη μεγαλοφυία, που στάθηκ' αρκετή, για να πνίξει ξανά την Ασία στα στενά της Σαλαμίνας, λυτρώνοντας το Παγκόσμιο Πνεύμα απ' τα σκοτάδια που το απειλούσαν. Αυτή η Έριδα, είναι Ορθή!...

Οι Εφέσιοι, εξοστρακίζοντας τον Ερμογένη, δεν είχαν φερθεί ανίερα όταν είπανε: "πως τον διώχνανε, γιατί ήταν ο καλύτερος!...". Αν έμενε, θα τερμάτιζεν ο Ανταγωνισμός, θα έμπαινε φραγμός στον Αγώνα, στην καλή Έριδα, στο θεμέλιο κάθε μη βαρβαρικού Κράτους.

Ο Αριστοτέλης δίνει την εντύπωση πως το διασκεδάζει, όταν παρουσιάζει στο έργο του μία λίστα τέτοιων ανταγωνισμών "μεγάλου style".

"Ο Ξενοφών από την Κολοφώνα - ένας περιπλανώμενος πολυίστορας Ποιητής (ο χαρα- κτηρισμός ανήκει στον Ηράκλειτο) - αντροκαλεί τον Όμηρο, "διορθώνει;!" την Ιλιάδα ".

Η ανθρώπινη ματαιοδοξία δρασκελίζει με σταθερό βηματισμό το κατώφλι του Άδη. Οι Ζωντανοί, οφείλουν να ανταγωνίζονται ακόμα και τους Μεγάλους Νεκρούς σε ζητήματα Τέχνης, προς όφελος της Πόλης.

Χιλιάδες χρόνια αργότερα ο Goethe - σαν ειλικρινής ειδωλολάτρης που ήταν - εκμυστηρεύεται στον Eckerman την εμπλοκή του με την καλή αυτή Έριδα: "Ο Shakespeare μας προσφέρει λέει, χρυσά μήλα σ' ασημένιες κούπες. Μελετώντας το έργο του καταφέρνουμε να του πάρουμε τις κούπες του, δεν κατορθώνουμε όμως να τοποθετήσουμε μέσα τους παρά πατάτες!... Ας τον ξαναδιαβάσουμε σωστά , για να γλυτώσουμε από Αυτόν".

Όταν ρωτήθηκε ένας ονομαστός αντίπαλος του Περικλή "ποιος είναι τελικά ο καλύτερος παλαιστής μέσα στην Πόλη;", η παράδοση μας λέγει πως απάντησε: "Σημασία και για τους δυο μας έχει ο Αγώνας. Όμως, ακόμα κι' όταν τον βάζω κάτω, όταν "τρώει η μούρη του χώμα", πετυχαίνει πάντοτε τον δόλιο σκοπό του, πείθοντας εκείνους που τον είδανε να πέφτει, πως δεν έχει πέσει!".

Η "καλή Έριδα" δε σέβεται την Αλήθεια, ακολουθεί τις παραινέσεις των Μουσών: "Βαρύ χωμάτινο κορμί, καρδιά ζεστή, στομάχι / Έχουμ' εμείς και Ψέματα να λέμε για Αλήθεια / Και πάλι, αν το θελήσουμε, Αληθινά μιλούμε".

Ο εριστικός αυτός τρόπος του σκέπτεσθαι, συγκρούεται μετωπικά με τον Διόνυσο τον Ελευθερέα και αποθεώνεται!

Ο Ασιάτης Θεός, εισβάλει και στην Ελλάδα, μα με το επώνυμο Λύσιος.

"Λύσιος" πάει να πει "πως λύνει τα πάντα", κάθε πρόβλημα υποχωρεί, όσο κρατάει η βακχεία του θεάματος, η ίδια η Φύση αφιονίζεται, συμφιλιώνεται απροσδόκητα με τον Άνθρωπο.

Ένα κτύπημα του θύρσου αρκεί, για να ξεπεταχτεί κρασί, γάλα, μέλι και γαίμα!

Το Ιερατείο στους Δελφούς συσκέπτεται: "Αυτός ο ανεύθυνος Λαός - οι Έλληνες- βιώνει ένα πρόβλημα παρηγορίας, δεν τους αρκεί το Μεταφυσικό Παραμύθι για ένα Κόσμο μετά τον Θάνατο, δεν μαντρώνονται εκεί με τίποτα.

Η γνώμη τους για τον Άδη παραμένει εκνευριστικά ξεκάθαρη: "Σκότος και Βόρβορος" καθώς μας λέγει κι' ο Ξανθίας, ο λαϊκός ήρωας τους ο Αχιλλέας, το προτιμά "υπάλληλος" στη Γη παρά Βασιλιάς στον όχτο της Θεολογίας.

Κάθε εφήμερη στιγμή τους- επιμένουνε- να την ζήσουνε, διπλά και τριπλά!..Η Εργασία - δε σώζει με τίποτα - "σωστά" που θεωρείται όνειδος!... Χρειάζονται - απελπισμένα - ένα Τεμπέλη, έναν "Λυσιμέριμνο" Θεό...Τα θέλουν όλα μαγεμένα, καθώς τους έμαθεν η Φύση! ...

Θέλουν να ξεχαστούν, να ταυτιστούν με τον Ήρωα, ν' ανέβουν στη Σκηνή,  να επέμβουν στην πορεία του Μύθου! Θέλουν η Αλήθεια της μίζερης Ζωής τους, να γίνει απλά μια φιλοφρόνηση που απευθύνουνε στις αποφάσεις τους". Ποια όμως δύναμη είναι ικανή, για να συντρίψει τη Φαινομενικότητα?

Η Μάσκα που υποτιμά την πραγματικότητα, η Μουσική που διοχετεύεται -σα σύμβολο- στη φλέβα του κάθε παρακατιανού και ο Χορός που ελευθερώνει! Μπροστά στο σταματημένο πάνω στο ξεχείλισμά του στοιχείο - ταυρομέτωπα στη φόρα της ίδιας της Ζωής - οι Ποντιφήκες των Δελφών επέδειξαν μία συγκρατημένη μετριοπάθεια, μπορεί  και να δείλιασαν:

Δεν αντιστάθηκαν πάντως καθόλου στον ξενομπάτη Θεό κι' ας γνώριζαν πως το μπορούσε να γκρεμίσει το σπιτάκι τους! Τον έριξαν στον Αγώνα..!

Ο Απόλλωνας - ο γηγενής Θεός- αλλά κι' ο νιοφερμένος ο Διόνυσος, ανεβαίνουν στην μαρμάρινη παλαίστρα του προσωκρατικού Πνεύματος. Θα επικρατούσε ο καλύτερος. Αυτό οι Έλληνες το καταλάβαιναν.

" Η Αγαύη, μια πρώτης τάξεως Αρχόντισσα, πειραγμένη από τα κελεύσματα του ωμοφάγου Θεού, εκστασιάζεται. Στεφανωμένη με κισσό, τυλίγει στο μπράτσο της το φίδι του Ελικώνα, λυκάκια τη βυζαίνουνε, διχαλωτές γλωσσίτσες της αγλύφουνε το πρόσωπο!...

Ο Βασιλικός της Γιος - ο Πενθέας - παρακολουθεί κρυφά το Όργιο - όλα ετούτα δε συμφέρουνε την Πόλη - σαν Αρχηγός, οφείλει να επέμβει...

Οι Μαινάδες όμως τον οσμίζονται! Χυμούνε με το νύχι και τον σκίζουν! Η Μάνα ξεκολλάει το κεφάλι του!...Για Λιονταρόπουλο τον πήρε, το καυχιέται! Οι Δαίμονες του δάσους θα την  τύφλωσαν, μια  "Μήδεια" ποτές δε θα τολμούσε...!

Εδώ επεμβαίνει ο Απολλώνιος οπτιμισμός, αναστρέφοντας τα είδωλα.

Η Αγαύη - κατά βάθος- είναι ηρωίδα, να τι μας λέει. Συντρίβεται κάτω από μία ανελέητη πατούσα, ενός Πεπρωμένου που αρχικά αγνοεί! Όταν γνωρίζει, δικαιώνεται. Βουτηγμένη καθώς βρίσκεται μέσα στο Έγκλημα, δοξάζεται! Η "Αυτού Μετριότητά της", στοχεύει έκτοτε σταθερά σ' ένα Μεγαλείο, στο Μεγαλείο της Ανθρώπινης Αξιοπρέπειας!...

Η Τραγική Σκέψη έχει γεννηθεί...Ένας πραγματικός καλλιτέχνης δεν χρειάζεται άλλη παρηγοριά κι' είμαστε όλοι καλλιτέχνες!

Μία Ηλιακή Μεταφυσική πατά και με τα δυο της ποδάρια στο έδαφος! ...

Ο Nietzsche είχε τελικά Δίκιο...Η Γένεση της Τραγωδίας οφείλεται στον Αγώνα ανάμεσα στον Απόλλωνα και τον Διόνυσο, στο Φως και στο Σκοτάδι καθώς θα έλεγε και ο ακριβός του ο Δάσκαλος -ο βραχμάνος του Βορά- ο Shopenhauer".

Δεν μπορεί παρά να θαυμάσει κανείς τον τρόπο, με τον οποίο αλυσόδεσαν οι Έλληνες τα θερία ετούτα της Ανατολής, την διαλεκτική ταχυδακτυλουργία που μετέτρεψε το Τερατώδες σε Πνευματικό, την με δίχως τύψεις μεθοδολογία με την οποία επιδόθηκαν - την αμέσως επομένη - σε μιμικούς αγώνες με το "Κτήνος".

Το θάμα οφείλεται ασφαλώς στην προσωκρατική Φιλοσοφία. Είναι η στιγμή του Ηράκλειτου...Το γνωσιολογικό άλμα του Ηράκλειτου - έξω από την ίδια τη Γνώση - με στόχο να την κάμει αντικείμενο εξέτασης, μας αφήνει άφωνους. Γιατί εδώ βέβαια η Φιλοσοφία, επιχειρεί για πρώτη φορά - μεσ' την ανωριμότητα των χρόνων της - την τολμηρότερη απ' όλες της τις πράξεις. "Να σπείρει την αμφιβολία μέσα της, να μετατρέψει τον ίδιο της τον εαυτό σε πρόβλημα, να διδάξει ανατομία πάνω στο ίδιο της το σώμα ".

(Ένα παιδάκι ο Αιώνας / Αγνοτελής, κρανία παίζει / Κι' η φιλντισένια φυλακή του / Ο μέγας Νους, αχολογάει...).

Ο Ηράκλειτος δεν εμπιστεύεται την "ταπεινωμένη" Σκέψη...Ο Κόσμος μας, μπορεί να υπάρξει και χωρίς να έχει Λογική εξήγηση!...Οι Αρχές της, δεν τον αφορούν. Το γεγονός πως οι άνθρωποι τις εφαρμόζουν - για να ρυθμίσουν καλύτερα τις μεταξύ τους σχέσεις - αποτελεί απλά μια εξωτερική συνθήκη του ζητήματος. Το "Πραγματικό" για τον Ηράκλειτο, δεν είναι κατ' ανάγκην "Λογικό"!... Μια τέτοια "Διαλεκτική", δεν καταδέχεται να γίνει Εννοιολογική. Ο ρυθμός της δεν είναι Αριστοτελικός. Το "δικαστήριο της Αντίφασης" στις αποφάσεις του οποίου υποτάσσεται το "Νοείν", δεν την απασχολεί καν!...

Σημασία έχει ο ίδιος ο Λόγος! "Ουκ εμού, αλλά του Λόγου ακούσαντες ομολογείν".

Πως όμως είναι μπορετό ν' αρθρωθεί ένας Λόγος επέκεινα του Νοείν; Έτσι, μονάχα ο φλοίσβος ή μία φυλλωσιά μπορούν να μας μιλήσουν (Ελύτης). Πρόκειται για τη γλώσσα των σωμάτων και των ήχων. Ενσαρκώνεται ένα είδος "κυκλοτερούς Σοφίας" που διατρέχεται από τ' Άρρητο, μια "Ανοιχτή Συστηματική" (Αξελός).

(Τ' Ανείπωτο / Ιδού το στοίχημα του Λόγου / Ο χείμαρρος που διηγείται / Μέσα στο άπλωμα της Νύχτας / Το πέρασμά του απ' τον καταρράκτη / Το φεγγαράκι που ξεστάθηκε / Για να χαρεί το ξέσπασμα της μέρας).

Η διαρκής μεταβολή- να η ουσία των πραγμάτων- δεν το μπορεί ποτέ κανείς - Θεός , Δαίμονας ή Θνητός- να διαβεί δυο φορές το ίδιο ποτάμι.

Δεν υπάρχει βεβαιότητα που να παρηγορεί!...

"Ένα τα πάντα και το "Ένα" αυτό έχει για πατέρα του τον Πόλεμο ". "Τα πάντα γίνονται με την διχόνοια". " Ανάμεσα στη χορδή του τόξου - που σκορπίζει το θάνατο - και στη χορδή της Λύρας - που υμνολογεί την Ζωή - δεν υφίσταται καμία απολύτως διαφορά ". "Ο δρόμος που ανεβαίνει και ο δρόμος που κατεβαίνει, είναι  ο ίδιος δρόμος ". " Μία Παλίντονος Αρμονίη μας διαπερνά, μια συμφωνία των αντιθέτων ". "Αιών παις εστί, παίζων, πασσεύων, παιδός η βασιλί".

Αρχίζει το ξετύλιγμα της αμφισβήτησης. Αν "Ουσία" είναι η μεταβολή, τότε ακόμα και ο εαυτός μας δεν μπορεί να αποτελέσει βεβαιότητα, πρόκειται για καθαρή τρέλα!

Ο Ηράκλειτος φιλοσοφεί, δίχως να νοιάζεται να γίνει Θεολόγος, αδιαφορεί για το μέλλον της Πόλης! ...Αυτό είναι φοβερό! ...

Ο Πλάτων εκνευρίζεται με τα παρόμοια:

"Δεν είναι ποτέ μπορετό - μας λέγει - να συνυπάρξει κανείς μαζί μ' αυτούς τους Εφέσιους - που προσποιούνται τους πολύξερους - καλύτερο απ' ό,τι με κάποιους που απλά τους τσίμπησ' αλογόμυγα!".

Ο Αριστοτέλης χάνει στην κυριολεξία τα λόγια του, όταν  χαρακτηρίζει τα λεγόμενα "σαν την πιο ακραία Θεωρία απ' όλες", παραλείποντας να διευκρινίσει - αυτός ο εραστής της ακρίβειας - το πως από το γεγονός και μόνο αυτό προκύπτει κάτι τι το λογικά εσφαλμένο.

Ο Ευριπίδης- γνωστός γραμματοκύφωνας- δώρισε στον Σωκράτη μια κόπια με το Έργο του Ηράκλειτου για να το μελετήσει, ζητώντας - έμμεσα - τη γνώμη του. "Όσα κατάλαβα - του ανταπάντησε εκείνος ειρωνικά - είναι το ίδιο σπουδαία μ' όσα δεν κατάλαβα! ...Χρειάζεται να' ναι κανείς Δήλιος βουτηχτής να μη πνιγεί μέσα σ' αυτά!".

Ο "γιος του μαρμαρά"  δεν τόλμησε ν' ανέβει στην παλαίστρα...

Η Ηρακλειτική σκέψη - γίνεται πλέον φανερό - αποτυπώνει την ιδιοσυγκρασία ενός ανυπόφορου Αριστοκράτη. Ο Ηράκλειτος, είχε βεβαιωμένα προπάππο του τον Κόδρο - τον βασιλιά της Αθήνας - αυτό τα λέει όλα. "Μεγαλόφρων και υπερόπτης", "κοκκυστής και οχλολοίδορος", να πως τον αποκαλούσαν οι συγκαιρινοί του.

"Ήρακλειτός", εκείνος που οφείλει τη δόξα του στην Ήρα, την Αφέντρα των δαιμονίων της Εστίας, ό,τι πιο συντηρητικό υπάρχει! Μήτε μία προγονική "υπόκλιση", τίποτα το "προσκυνημένο"!...

Κατάντικρυ στο διάστικτο και ακατάληπτο χάος της Δημιουργίας - για πρώτη φορά στην Παγκόσμια Ιστορία - ο Άνθρωπος δε θεοποιεί το Άγνωστο, μήτε τον Εαυτό του (πράγμα που κάνει βέβαια το ίδιο), ρίχνει απλά το "ζάρι" κι' όσο διαρκεί η  αυτή η Παρτίδα, συνδιαλέγεται -σαν Ίσος- με τον Δημιουργό του!...

Κανένα διαμάντι ποτέ δεν κόπηκε τόσο τέλεια, τίποτα δεν φυλάκισε το Φως τόσο περίτεχνα!...

Ο Homo Ludens - ο Άνθρωπος Παίχτης - ανεβαίνει στη Σκηνή..."Δεν υπάρχει τελικά Μοίρα που να μη νικιέται με την Περιφρόνηση"!...

Χρειάστηκαν χιλιετηρίδες, για να έλθει η καθαρή Φυσική, για να μας βεβαιώσει "πως τίποτα δεν είναι βέβαιο", "πως τα πάντα ρέουν και διαρρέουν", για να διαπιστώσει πως η Αριστοτέλεια Λογική μαζί με τους Αθάνατους Νόμους της, είναι γνήσια θυγατέρα του Παράλογου, της Αταξίας και του Λάθους που βασιλεύουν στον μικρόκοσμο, για να "ψελλίσει" απλά τα όσα ο Ηράκλειτος συνέλαβε, χωρίς τη χρήση μηχανών, χωρίς την ανάγνωση πειραμάτων, χωρίς τη σεσημασμένη χρήση των μεθόδων της σύγχρονης τεχνολογίας.

Η Αριστοτέλεια Λογική είναι Αιτιοκρατική (το κάθε τι εκεί, έχει την Αιτία του και την Αιτία της Αιτίας του).

Στην αρχή αυτής της αλυσίδας τοποθετείται αναγκαστικά η Θεότητα, η μόνη υπέρτατη και αυθύπαρκτη Οντότητα, η μόνη που δεν χρειάζεται να δικαιολογηθεί για να υπάρξει. Κάθε ανθρώπινη πράξη, αποτελεί το αποτέλεσμα, τον τελευταίο κρίκο μιας ατέλειωτης σειράς Αιτίων που την προκαθορίζουν, "Ελευθερία" δεν νοείται, το "γραμμένο δεν ξεγράφει" -πάει και τέλειωσε- είμαστε  όλοι δέσμιοι μιας Αιτιότητας που αγνοούμε!

Η Αριστοτέλεια Λογική έχει επίσης και Αρχές. Σέβεται την αρχή της Αντίφασης και της Ταυτότητας. Η εφαρμογή της πρώτης μας οδηγεί στη Δικαιοσύνη, η δεύτερη - μέσω του Δελφικού "Γνώθι Σαυτόν" - στην Ηθική  κι' απεκεί κατευθείαν στις "Τύψεις!...

Πρόκειται "για ένα Ανθρωποκεντρικό Σύστημα του Σκέπτεσθαι",  που ρυθμίζει άριστα τις κοινωνικές σχέσεις, άρα τελείως ακατάλληλο αν θέλουμε να ερμηνεύσουμε τον Κόσμο! Τα μυστικά των Ουράνιων Θόλων, διατυπωμένα κάπως έτσι, καταντούν μια άθλια Θεολογία!

Η "ταπεινωμένη" αυτή Σκέψη, στην προσπάθειά της να ταξιθετήσει τα πράγματα, δεν μπορεί παρά να επαναλάβει - αυτή τη φορά σαν Ερμηνεία - τις προαιώνιες Αρχές της ("τα πάντα διέπονται από απαράγραπτους Νόμους με εκτελεστή τους τον Θεό", "υπάρχει Θεία Δικαιοσύνη", "όλα εδώ πληρώνονται"  κλπ, κλπ.).

Αντίθετα ο Ηράκλειτος προτείνει, ένα "πλανητικό" τρόπο διαλεκτικού ετασμού, όπου ο Λόγος αναπροσαρμόζει τις Αρχές του ανάλογα με το πρόβλημα που αντιμετωπίζει.

Πρόκειται για τη σύλληψη του "Παγκόσμιου Παιχνιδιού" - μιας παρτίδας δηλαδή που συνεχίζεται μέσα στο Χρόνο - και που δε χρειάζεται κανένα "Θεό" για να ξεκινήσει.

Ακόμα και η ανυπαρξία παιχνιδιού, εντάσσεται στην επικράτεια της! Αποτελεί απέραντη αφέλεια, το να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε μια τέτοια στάση ζωής Αριστοτελικά.

Για να εκφραστούμε διαφορετικά, θα ήταν σα να θέλαμε να ερμηνεύσουμε τα κελεύσματα μιας μη- Ευκλείδιας Γεωμετρίας, σε όρους της Ευκλείδιας.

Τις "Εκκλησίες" τις φτιάχνει πάντα το "τσιμέντο". Οι Ιδεολογίες, απλά ακολουθούν...

Τη βίβλο της προσωκρατικής διανόησης, την εναπόθεσε φιλάρεσκα ο ίδιος της ο εμπνευστής, στο βωμό μιας Θεότητας που αγνοούσε. Σώθηκαν μοναχά λίγες αράδες. Έτσι  δε γίνεται κατανοητή, παρά συσχετισμένη με τους "αντιπάλους" της. Εκεί παραμονεύει ο Παρμενίδης, ο πρώτος Οντολόγος της Ιστορίας:

" Παραμερίστε τους ανθρώπους, που φαίνεται πως έχουν δυο κεφάλια κι' όμως δε λένε τίποτα"!" Όλα είναι ρευστά. Πιο ρευστή είναι η ίδια τους η Σκέψη! Μόνο έτσι εξηγείται, το πως ανακατεύουν τα Αντίθετα. Ποτές δεν εκφράστηκε σπαρακτικότερα η ανάγκη για μία ratio, ποτές οι Ουρανοί δεν έγιναν ανθρωπινότεροι, μάτι, χέρι, αυτί, ενός υπέρτατου Δικαστή.

Στο κέντρο του παρμενιδικού Σύμπαντος τοποθετείται το "Νοείν". Ότι δεν είναι Λογικό, κάνει για σάρωμα με τα σκουπίδια! "Το γαρ αυτό Νοείν εστίν τε και Είναι"...

Ο Παρμενίδης, με τελεσίδικη χειρονομία Μάντη, ταυτίζει το "Νοείν" με το "όντως Είναι", με την "Ουσία"  δηλαδή των Πραγμάτων. Ο προσωκρατικός Άνθρωπος θεοποιείται "κατά το ήμισυ"! Τεμαχίζεται οριστικά και αμετάκλητα στα δύο: σε "Σώμα" και σε "Πνεύμα". Κάτι σαν  "Κατάρα", βαραίνει έκτοτε στις πλάτες κάθε Φιλοσοφίας. Η "Εμπειρία" γενικώς εξαπατά, μια  "κοινή απατεώνισσα", να τι είναι! Οι πέντε Αίστησες πετάγουνται όξω από τον Κόσμο μας κι' ας είναι οι μόνες που μπορούν να μας πληροφορήσουνε γι' αυτόν. Εκείνο που μας οφείλει το "Φιλοσοφείν", είναι "η καρδιά της ολοστρόγγυλης Αλήθειας"...(Δε σ' έβαλε Μοίρα κακή / Σε τούτο το δρόμο / Που τόσο μακρά είναι /Απ' τα Ανθρώπινα, τα βήματα / Η Δικαιοσύνη σ' έβαλε ! / Γιατί πρέπει όλα να τα μάθεις / Την ήσυχη καρδιά της ολοστρόγγυλης Αλήθειας / Αλλά και τις Ιδέες των θνητών / Τις ψεύτικες ! / Να μάθεις το πως πρέπει νάναι / Οι γνώμες των Ανθρώπων / Για νάχουν βάση / Και να διαπερνούν τα πάντα!).

Καλά "ολοστρόγγυλη", όμως ποιός είναι ο ορισμός της, πως ορίζεται;! Τι είναι το "Είναι", η ens per se του Πράγματος;! "Pourquoi il y a plutot quelque chose que rien";!...

Μπροστά σ' αυτά τα κρίσιμα ερωτήματα, ο Παρμενίδης σωπαίνει εύγλωττα, μια σιωπή - πηχτή σα σκοτάδι - αναδιπλώνεται στις χιλιετηρίδες.

Γιατί να υπάρχει το "Είναι" και όχι το "Τίποτα"; Γιατί έτσι!...(Eco, 1997).

"Αυτό το παλιό και περίφημο πρόβλημα"- απολογείται ο Kant - στο οποίο απαιτούνε να σπρώξουνε τους Θεωρητικούς της Λογικής, ζητώντας να τους αναγκάσουν να καταπιαστούν βίαια μ' ένα άθλιο δίλημμα ή ν' αναγνωρίσουνε την άγνοιά τους και άρα την ματαιότητα της Τέχνης τους, δεν με αφορά.

Ο ονομαστικός ορισμός της Αλήθειας, που την θεωρεί σα συμμόρφωση της γνώσης με το αντικείμενό της, δεν ενδιαφέρει καθόλου εδώ, αφού μάλιστα προϋποτίθεται. Γιατί το ζητούμενο επιβάλλει απαντήσεις περιττές, εξόν από την ταπείνωση εκείνου που το ανακινεί, επιφέρει και την εξής απρέπεια: Να οδηγούμε τον ασύνετο ακροατή σε συνειρμούς ακατανόητους, προβάλλοντας το γελοίο θέαμα δύο ανθρώπων, που ο πρώτος επιμένει να "αρμέγει ένα τράγο", ενώ ο δεύτερος "κρατάει κόσκινο"! (Και να θυμάσαι πάντα / Η μόνη Αλήθεια που υπάρχει είναι πως / Είσαι θνητός / Όλες οι άλλες / Είναι απλά ψέματα που διαρκούν).

Ας  παρακολουθήσουμε όμως τη "λαμπαδηδρομία" της "φονικής" αυτής φράσης : "Το γαρ Νοείν εστίν τε και Είναι ", ανάμεσα στους Αιώνες: Κάποια φιλόνικη στιγμή - ξέπεσε τυχαία- στο γραφείο της δουλείας ενός Hegel και ο Φιλόσοφος -από τότες- αποφάσισε να γίνει "αχρείος"!...Ανακτυπούσε ακόμη τα μελίγγια του, η φλογερή φιλία για τον Hoelderlin, η φοβερή "γειτνίαση του Ποιητή"!

Τρεις χρόνους συγκατοίκησαν οι συνομήλικοι  συμφοιτητές. Τρεις χρόνους -αδιάλειπτα-υμνούσε ο ένας την άμεστη Τέχνη του άλλου, αντάλλαζαν Ύμνους (Tuebinger Hymnen)...Πως τώρα να τον φανταστεί τρελό;!... Όλη η παρέα πάγωσε, ο Neuffer, ο Schiller, ο Schelling ... 

Μία φρικίαση απλώθηκε παντού...Η Τύχη έπεψε ένα χειροτέχνη που καταλάβαινε - άκουσον, άκουσον - τους Στίχους! Μια "μεγάλη καρδιά" τούδωκε καταφύγιο - στο πάνω πάτωμα του επιπλάδικου - περμάζεψε  τον Ποιητή απ' τα φρενοβλαβεία!...

Ανακουφίστηκαν όλοι, τι δε χρειάστηκε να συνδράμουν Εκείνο που θάμαζαν, Εκείνο που τους κρατούσε ψηλά, ξεπέφτοντας κι' οι  ίδιοι μαζί του...

Η μαχαιριά έτρεχε ακόμα, όταν το αποφάσισε να στείλει ένα ηχηρό, ένα τελεσίδικο μήνυμα στους απανταχού Ποιητές. Ν' απαγορέψει - μια για πάντα - το ξαναφόρεμα μιας Αισθητικής ολότελα ευγενικής! Τέρμα πια στη φρικτή τη Μοίρα, που καραδοκούσε για να ξεκοκαλίσει, ακόμα μία Ωραία Ψυχή...

Το Ωραίο δικαιούται τα πάντα ή τίποτα!...Τίποτα το λοιπόν...! Έπρεπε βασικά ν'  αποδείξει, πως το Πνεύμα γίνεται Σπαθί!...Τη γνωστή φράση του Παρμενίδη, την ξαναδιαβάζουμε στην Εγκυκλοπαίδεια της Φιλοσοφίας: "Κάθε τι Έλλογο είναι και Πραγματικό και κάθε τι Πραγματικό είναι και Έλλογο".

Η Ιστορία "προικίζεται" αυτόματα με Λογική, μετασχηματίζεται σε Ιστορία του Πνεύματος! Ο Λόγος ο σπερματικός αρθρώθηκε! Ο Marx παρέλαβε την προσωκρατική αυτή σκυτάλη, όντας μεταπτυχιακός σπουδαστής στην Αγγλία του 19ου αιώνα. "Μα πως μπορεί(αναρωτιέται και σωστά), να αυτοαποκαλείται φιλάρεσκα Έλλογη, μία Βιομηχανική πραγματικότητα που δεν κάνει άλλο τίποτα από το να προωθεί την εξαθλίωση;!".

Η φράση του Παρμενίδη επέπεσε στο "Ιερό της Σοφίτας του" σαν Κεραυνός!...Την απορρίπτει με αποτροπιασμό, μα για να κρατήσει άθικτα τα συμπεράσματα του Hegel! "Του λοιπού, η Ιστορία εξόν από Λογική μας διαθέτει και την καλή της πρόθεση!". Η "Θρησκεία της Ανθρωπότητας" κηρύσσεται, μα με τη μορφή μιας Αστικής Προφητείας. "Η Αταξική κοινωνία θα διαδεχτεί την ταξική στην συντέλεια του Αιώνα"!...

Μέχρι τότες, "Ελευθερία" θα αποκαλείται - κατά προτίμηση - κάθε λογής σκλαβιά!

Ο πρωτόγονος καπιταλισμός γίνεται κομμάτια!...Οι Προφητείες βλέπετε, έχουν υπέρ τους, αυτό που εξασφαλίζει σταθερότητα και στις Θρησκείες, το αδύνατο της απόδειξης. Στο έργο του Marx, διακρίνει κανείς το ποιητικό τάλαντο, να συμπεριφέρεται σα να ήτανε Σπαθί!

Το μήνυμα του Δάσκαλου (τέρμα πια με τις Ωραίες Ψυχές) έπιασε τόπο, ρίζωσε!...Ο Φασισμός, υπήρξε περσότερο ειλικρινής σχετικά με τις προθέσεις του...

Το "Νοείν" του Παρμενίδη, δεν μπορεί και δεν πρέπει να αναπτυχθεί παράπλευρα στο Φυσικό γίγνεσθαι. Ο σύγχρονος πολιτισμός οφείλει να τιθασεύσει τη Φύση με τα εργαλεία του και όχι να συρθεί σε συμφωνία μαζί της.

Είτε το θέλουμε είτε όχι, ξανοίχτηκε στις μέρες μας εκείνο που αποκαλείται Πλανητική Τεχνική. Η τεχνολογική επανάσταση πλέκει μια θελιά για το "Έλλογο", επιδοτεί την ύπαρξη του- μόνο όταν την υπηρετεί πιστά - κι' έτσι ανατροφοδοτείται! Η αρχαία Ύβρις αντικαθίσταται απ' την Τεχνολογία!

Το "κάρο ζεύτηκε μπροστά απ' τ' άλογο" κι' αυτό πρέπει να διορθωθεί...

Στο ερώτημα όμως του Spiegel (23.9.1966): "Πιο πολιτικό σύστημα είναι κατάλληλο για να πετύχει αυτή τη διόρθωση;" ο Heidegger απαντά: "Δεν είμαι πεπεισμένος πως αυτό είναι η Δημοκρατία!". Η Ελευθερία παίρνει εδώ το "γιατρικό" της..."Η γνώμη των παρακατιανών, η προσήλωση σε οκνηρές απολαύσεις, η "αναγνωρισμένη αυτή ανοησία", δεν έχει καμία απολύτως σημασία". "Δες την αγέλη που περνάει μπροστά σου, μασουλώντας την τροφή της. Δεν ξεύρει τι πάει να πει χτες, τι σήμερα, πετάγετ' απεδώ κι' απεκεί, τρώει, χωνεύει, ξαπλώνει, ξαναπετάγεται, δεμένη στον πάσαλο της στιγμής, κατάλληλη μοναχά για το μαχαίρι του χασάπη!". "Μα ποιος νοιάζεται για μια "ευτυχισμένη ιστορία αιγοπροβάτων", σημασία έχει πως θα τα οδηγήσουμε - εμείς οι Λίγοι και Εκλεκτοί - προς τους υψηλούς μας στόχους, με το μαστίγιο, με τη Δύναμη!".

Η Ιστορία αποκτά "καλή πρόθεση" -καθώς προφήτευε κι' ο Marx -, μα όχι πια από μόνη της, με τη Βία!

Τι να υποθέσουμε πως στράβωσε και το ευγενικό αυτό πνεύμα - ο Nietzsche - ο φανατικός της ειλικρίνειας, ο δέσμιος της ευαισθησίας, ο "προσωκρατικός αυτός Έλληνας", φαντάστηκε στο ρόλο του οδηγητή έναν "Τύραννο - Καλλιτέχνη", για να συδαυλίσει τελικά με τον άσωτο λόγο του ένα χυδαίο μυστικισμό, ένα έγκλημα σε καθαρή μορφή, δεμένο στο άρμα ενός ημιμαθούς λιόντα της Πράξης;!...

Κανένας μας δεν μπορεί να διορθώσει την αδικία που του έγινε..."Το γαρ αυτό Νοείν εστίν τε και Είναι". Η φράση αυτή του Παρμενίδη, άνοιξε μέσα στο Χρόνο, εκατομμύρια τάφους!...Κακώς οι "πρακτικοί" των καιρών του, αδιαφόρησαν. "Η πολύ μόρφωση βλάπτει", μα πάντοτε τους άλλους, αυτό το τελευταίο τους διέφυγε.

"Οι πιο πολλοί γράφουν "γιατί τους αρέσει η θάλασσα και το να πετούν μποτίλιες στη θάλασσα". Οι λιγότεροι, "γιατί απεκεί αρχίζει κάτι που την τελευταία λέξη δεν την έχει ο Θάνατος". Οι ελάχιστοι, "γιατί εκεί μέσα βρίσκουνε την αμοιβή τους και άλλο πια δε θέλουνε". Οι εκλεκτοί γράφουν "για ν' αποφύγουνε το έγκλημα!". Αδιάφορο αν έτσι το προετοιμάζουνε σε μια άλλη εποχή. Αδιάλλακτα τοποθετημένοι -σαν Έλληνες- στον όχτο της Ζωής, την εξαντλούν με αθωότητα. Το επέκεινα της Σκέψης τους - αν υπάρξει - μαζί με τις ευθύνες που τυχόν συνεπάγεται, ανήκει στην Ιστορία!...

Το Πνεύμα είναι Σπαθί, τέρμα πια με τις Ωραίες Ψυχές!..."

Όλη αυτή η φωταψία του προσωκρατικού Πνεύματος, το πάθος του για το Ωραίο, οι αντιφάσεις του, η "κυκλική συνέχεια του Χρόνου", η "αθωότητα της Ύπαρξης", ο "Αφελής Καλλιτέχνης", ολάκερη αυτή η finesse, τερματίζεται χυδαία με τη φράση "ευέλπιδας είναι προς θάνατον ", με την οποία κατακεραύνωσε ο Σωκράτης τους πεντακόσους δικαστές, ανάθεμα κι' αν κατάλαβε λέξη του κανένας!...

 Ακόμα χειρότερα: "Μήτε σωμάτων επιμελείσθαι, μήτε χρημάτων πρότερον, μηδέ ούτω σφόδρα ως της Ψυχής, όπως αρίστη έσται"...Και  τρισχειρότερα: "Θάνατος εστιν κέρδος!"...

Πως να τον καταλάβουν οι άνθρωποι;...Πίστευαν τότες μόλις πως: (Καπνός εχύθη η Ψυχή / Τριγμός σε μαύρο χώμα / Αλίμονο στον Άδη της / Σκιά, δίχως αιστήσεις / Σειρά τα σπίτια τα φρικτά / Που και Θεούς τρομάζουν!).

Τίποτα πιο φυσιολογικό, από το να φαντάζεται κανείς τις νεκρές πια Ψυχές: (Σα νυχτερίδες στο μυχό του θεσπεσίου άντρου / Από το νύχι του φτερού σα το τσαμπί κρεμιούνται / Αν μια το χώμα καταπιεί, τρίζοντας πέφτουν όλες!).

Η "μεταφυσική συναλλαγή" - το εβραϊκό παζάρι του άλλου Κόσμου - δεν έχει θέση στην Αγορά της Αθήνας. Η Ελπίδα εκεί, δειλιάζει Ανθρώπινα! Πως να διαβεί τη λίμνη της Αχερουσίας, για να ιδρύσει στο κατώφλι του Άδη την πιο πανίσχυρη απ' όλες τις Θεολογίες;!..."Βίος ου βιωτός ανθρώπω ", δεν υπήρχε!...

Αν ήταν μπορετό, να κατεβάσουμε τον Hamlet - στο κέντρο της Διονυσιακής ορχήστρας - αν απορούσε για την Αξία της Ζωής, αν έλεγε : To be or not to be, that is the question..., θα τον περιέλουζε το τρανταχτό γέλιο εκείνων των Υπέροχων Τρελών.

Μόνον ένας ανελλήνιστος θα προτιμούσε τα σκοτάδια του Θανάτου από το φως της Ζωής. Ο τυφλός Οιδίποδας το δηλώνει ορθά - κοφτά: "Όλα είναι καλά "...Αυτή η φράση παραμένει Ιερή!..."Θυσιάζομαι για τις Ιδέες μου", δεν υπήρχε!

Ο τότε Έλληνας θυσίαζε μοναχά "ζώα", άλλη χρήση για τη λέξη θα 'ταν μάταιη...

 Έπρεπε να επινοηθεί μια "Ηθική", μα που να λειτουργεί παράπλευρα προς τη "Θυσία". Ο ίδιος ο Σωκράτης, δε γνώριζε τίποτα γι' Αυτή! ...Για την ακρίβεια "γνώριζε, πως "δεν γνωρίζει" τίποτα"! Πως όμως είναι μπορετό κανείς "να γνωρίζει πως δεν γνωρίζει";! ... Αν έτσι, ήδη "γνωρίζει κάτι" κι' όχι  βέβαια "τίποτα";!...

Η Ειρωνεία, όπως άλλωστε κι' η Τέχνη, είναι κόρες της Αργίας...Την "Αλήθεια", την συντηρούν ασφαλώς, μα για την αναψυχή τους!... Ο Κόσμος όλος γίνεται μία Σκηνή...! Η "Δίκη" μετατρέπεται σε μία "Παράσταση" κατάντικρυ στον "Διαμεσολαβητή" (Girard), σ' ένα Αρχοντόπουλο από μάνα κι' από κύρη, που χωρίς το Ποιητικό του Τάλαντο, δεν θα υπήρχε -για μας- Σωκράτης...Πρέπει κανείς να διαλέγει -με προσοχή- τους μαθητές του...

Η μεγαλύτερη οικονομία που μπορεί να πραγματοποιηθεί στην τάξη της Σκέψης, είναι το να αποδεχτεί - βυθισμένη καθώς βρίσκεται μέσα στη θεία τεμπελιά της - το "ακατανόητο" του Κόσμου, για ν' ασχοληθεί με τον Άνθρωπο!...

Ο Θαλής , ο Αναξίμανδρος, ο Ηράκλειτος ακόμα και ο Παρμενίδης, δεν αντιπροσωπεύουν παρά "ένα άλλο είδος Σοφίας" ή "ουκ έχω τι λέγω" εξομολογείται  ο γητευτής -με ειρωνική διάθεση- στους δικαστές  του. Αφορισμοί όπως "όλα είναι νερό" και γιατί όχι "φωτιά", τη στιγμή που το Ίδιον αγνοείται , αποτελούν απλά ποιητικές ακροβασίες!

Το Δελφικό ρητό "Γνώθι Σαυτόν" ξαναοπλίζεται... "Τόλμησε να γνωρίσεις τον Εαυτό σου" και μετά πες "εν οίδα ότι ουδέν οίδα" , να τι σημαίνει Σοφός, "Έρως καλών και Δύναμη"!

Το Πνεύμα - για πρώτη φορά - κατεβαίνει ανυπόδητο στην Αγορά και στο Λύκειο, διεκδικεί  το μερίδιο της πραγματικότητας που του ανήκει, κοστολογείται σε γαμήλια κέρματα. Γίνεται μοχλός της Ιστορίας, χωρίζει την ήρα απ' το στάρι, κόβει αυτό το "φοβερό κομμάτι κρέας"! Όσο διαρκεί η υπέροχη κίνησή του, δεν αναγνωρίζει τίποτα άλλο εξόν από τον Εαυτό του και τους Νόμους του, τα "Εαυτού πράττει", "ομολογουμένως ζει"!

Το βύθισμα αυτό της Ανθρώπινης Σκέψης μέσα στον ίδιο της τον Εαυτό, δεν είναι βέβαια μία ακίνδυνη υπόθεση. Συντρίβει καταγής όλες τις παλιές πλάκες, τις παλιές δοξασίες, ιχνοθετεί "καινά δαιμόνια". Οι πανάρχαιες λέξες "Αρετή" και "Αγαθό", δίνουν και παίρνουν κατά την Ομηρική περίοδο, μα με νόημα τελείως διαφορετικό από κείνο που τις θέλει ο Σωκράτης και που πιστεύουμε πως όφειλαν να έχουν.

Στην πρώτη ραψωδία της Ιλιάδας, ο Αχιλλέας θέλει να κόψει στα δυο τον Αγαμέμνονα... Η Αθηνά τον συγκρατεί!... Δεν είχε σηκωθεί ακόμα ο Παρθενώνας, όταν αυτό ερμηνεύεται σαν "προτροπή για Σωφροσύνη", για την απόκτηση αυτής της Αρετής.  Άτυχα όμως, η Αθηνά συνεχίζει: "Τρεις φορές πιο πλούσια δώρα θα λάβεις, αν μ' ακούσεις!". Ο Αχιλλέας υπακούει βέβαια, μα γιατί υπολογίζει σ' ένα μεγαλύτερο δόσιμο!".

Μένουμε έκπληκτοι μπροστά στο "Leitmotiv" που χρησιμοποιεί σ' ολάκερο το έργο του ο Όμηρος, προκειμένου να "δικαιολογήσει" τις παρόμοιες αποφάσεις: "... αλλά του φάνηκε περσότερο κερδοφόρο...".

Αφήνοντας κατά μέρος την Ποίηση, συναντάμε την ίδια αντίληψη και στα δρώμενα της κάθε μέρας: "Ο Σόλων ο νομοθέτης, αποποιήθηκε την τυραννίδα - το "Αγαθό" - που βρισκότανε στα χέρια του, για να δώσει την εξουσία στο Λαό. Ο ευεργετημένοι, τον θεώρησαν ηλίθιο! Ο ίδιος "απολογείται" για την υπέροχη πράξη του σε κάποιους στίχους: "Δεν άγγιξα τη Δύναμη / Δε ντρέπομαι γι' αυτό / Λυπήθηκα πολύ με την Πατρίδα / Κηλίδωσα τη φήμη μου!  

Σα να μην έφτανε, "επιστρέφουν" την εξουσία - π' ανόητα  ο Σόλων παραχώρησε - στον τύραννο Πεισίστρατο!...". Καμία "καλή πράξη" δε μένει ατιμώρητη...!

Ο προσωκρατικός Έλληνας υποκρίνεται μοναχά πάνω στο Σανίδι !...Στη Ζωή, "Αρετή"  σημαίνει "Ωφέλεια" και η "Ωφέλεια" είναι το "Αγαθό" και η "με κάθε τρόπο" απόκτηση "Αγαθών", οδηγεί στην "Ευτυχία"...Μόνον ένας ηλίθιος ή ένας υποκριτής θα άλλαζε αυτή την τάξη των πραγμάτων. Η Ηθική - όπως την αναγνωρίζουμε σήμερα - τους ήταν άγνωστη!...

Ο Σωκράτης διαμαρτύρεται έντονα: "Ουκ εκ χρημάτων Αρετή γίγνεται...". Η "Αρετή" είναι πολύ σπουδαία υπόθεση, για να την αφήσουμε στα χέρια των ληστών και των εμπόρων. Εμπιστευθείτε την - τουλάχιστον - στους Δάσκαλους!

"Η Αρετή είναι Γνώση και η Γνώση Επιστήμη, αμαρτάνει κανείς από άγνοια...". Η Επιστήμη ενδιαφέρεται για το "καθόλου" - το "άχρονο" και "άφθαρτο" που ενυπάρχει σαν "Ουσία", στο ens per se του Πράγματος... Το "καιρικό" δεν την αφορά, ούτε και το "καθ' έκαστον". Έτσι η Γνώση υψώνεται σε καθολικό!...

Αν ο Σωκρατισμός σταματούσε εδώ, θα ήταν "αφελής" όσο και άγνωστος. Συνεχίζει όμως, για να ιδρύσει την Αυτοκρατορία του Πνεύματος!... Η κατασκευή ενός πανίσχυρου "φορέα της Αρετής" κρίνεται διαλεκτικά απαραίτητη...Πρόκειται για την "Ψυχή"..."Ψυχή" είναι στον Όμηρο η "δύναμη που μας κρατά "όρθιους" στη ζωή". Θεωρείται ομόλογη της λέξης "θυμός" που σημαίνει "το όργανο που προκαλεί τα συναισθήματα". Ο "θυμός" αφήνει τα μέλη όταν ο Άνθρωπος πεθαίνει, βγαίνει από το στόμα ή από τις πληγές του με την μορφή πνοής. Η ιδέα πως ο Άνθρωπος δεν χάνεται ολότελα τη στιγμή του Θανάτου, οφείλεται βέβαια στην Ανατολή..."Σώμα" όμως τότε σήμαινε "πτώμα"!...

Για τον προσωκρατικό Έλληνα καμία αντιπαράθεση ανάμεσα στο τελευταίο και στην "Ψυχή" δεν ήταν νοητή. Με τον Σωκράτη κηρύσσεται αυτός ο "Ιερός Πόλεμος"!...Η "Νίκη της Ψυχής πάνω στο Σώμα", η τιθάσευση δηλαδή των Παθών και της Ηδονής, των Ενστίκτων επ' ωφελεία της "Αρετής", γίνεται από τότε η κεντρική μας επιδίωξη!...Αν όμως η Αρετή είναι Γνώση, σημασία αποκτά "η οδός που θα ακολουθήσουμε" (γνώμης οδός). Μπορεί να είναι "λείη"- δηλαδή "ευκολοδιάβατη" - ή ανηφορική και κακοτράχαλη (οίμος).

Το "σταυροδρόμι" αυτό - συμβολίζεται με το γράμμα "Υ" στην Ελληνική αλφαβήτα - και  μας είναι πασίγνωστο.

Ο Ηρακλής -ο αγαθός  γίγαντας- που με μόχθο κατέκτησε τη Δόξα, όταν γίνεται έφηβος, βρίσκεται σ' απορία - ποιο δρόμο να ακολουθήσει - της Αρετής ή της Κακίας;... Τότε εμφανίζονται μπροστά του - καθώς μας το δηγάται ο Πρόδικος -δύο νέες γυναίκες, η μία ευπρεπής και χαμηλοβλεπούσα και η άλλη καλλωπισμένη με διάφανα φορέματα κτλ...(οι φίλοι την αποκαλούν ευδαιμονία)...Και οι δύο - με μακροσκελείς, "θηλυκούς" λόγους- του υπόσχουνται την "Ευτυχία"!...Ο Ηρακλής - που δεν φημίζονταν και για την εξυπνάδα του - διαλέγει το κακοτράχαλο το μονοπάτι...Η συνέχεια μας είναι γνωστή.

Τα ανάλογα -αλλά με ποιητικότερο τρόπο- αναφέρονται και στον Όμηρο (που μας μιλά για το "μοναχικό μονοπάτι του Ποιητή" την "οίμη"), στον Ησίοδο , στους Λυρικούς και στον Παρμενίδη ("διζήσιος" δρόμος της Έρευνας).

Η πρωτοτυπία του Σωκράτη έγκειται στο ότι "φύτεψε τον συμβολισμό" αυτό και στην "Ηθική"! ...Στα προεόρτια της κάθε πράξης μας, επινόησε την "προαίρεση". Οι Λατίνοι νομικοί μας μιλούν εδώ, για τον "ενδεχόμενο δόλο". Η αντίληψη πως ο "Άνθρωπος ευθύνεται για τις Πράξεις του" - το σαράκι που κατατρώει τη ρίζα του δέντρου της Ζωής - οι "τύψεις της συνείδησης", το "ξετύλιγμα του Χρόνου σε ευθεία", όλα αυτά συνεισφέρουν...

Κάποτες, ένας μαρμαράς -ο Σωφρονίσκος- αγάπησε μια μαία - τη Φαιναρέτη -τι το παράξενο σ' αυτό; Στο μεταξύ σκόνταψε η Κλωθώ, μπερδεύτηκαν οι κλήροι - η Τύχη έλειπε - η μάνα της η Νύχτα δεν την νουθέτησε σωστά. Πρώτη φορά - που από λάθος - η Ασκήμια, θ' ανέβαινε στον Όλυμπο!...Σάμπως ο ίδιος ο Ουρανός, που άγγιζε ξανά μετά χιλιάδες εποχές ανεραστίας, τη νόμιμη γυναίκα του τη Γης!

Ο μεγαλύτερος Ειρωνικός και Ερωτικός Νους της Ιστορίας γεννήθηκε "φτηνά" σε μαρμαράδικο!...Κοντό παιδί, με χυδαία εμφάνιση, με κοφτερό μυαλό, αλαφροίσκιωτο! Έδινε εξηγήσεις για τ' Αστέρια !...

Το σηκωκτύπησε  στο χώμα ο Πατέρας: "Η Σκέψη μοιάζει με καλέμι, το νουθέτησε. Λάθος σφυριά, πάει το άγαλμα, πεινάσαμε! Ό,τι στοχάζεσαι ας βρίσκεται στη Γη!...". Πως το "θεριό" δραπέτεψ' απ' το μάρμαρο; Τι επανάστασες ξεσήκωσε, τι είπε; Ποιος δάσκαλος το "στράβωσε" δεν ξεύρουμε...Το 'θελε να ιδρύσει μια Θρησκεία;...Η "αθανασία της Ψυχής" που υποστήριζε, η "μάχη" με το Σώμα, η "Ηθική" που θεμελίωσε, ο τρόπος που δέχτηκε το Θάνατο, όλα αυτά, αυτό σημαίνουν!...

Ανταπαντώ πως στην περίπτωση του Σωκράτη, η "Λογική Αυτοκτονία" αποκλείεται. Ας πάγωναν τα πόδια απ' το κώνειο, ναι, ο Μυαλός του πάντα τόξευε ψηλά...! Κάποιο άλλο Πάθος τον συνέπαιρνε - σ' αυτά που έλεγε - πιο Γήινο!...Όσοι δουλέψαν στο "Σφυρί" καταλαβαίνουν...Ο Σωκράτης αδιαφορεί επιδεικτικά "για την καρδιά της ολοστρόγγυλης Αλήθειας", στην οποία αφιέρωσε το στοχασμό του ο ομότεχνός του Παρμενίδης.

Το διαισθάνεται ο Μύστης - χεροπιαστά - πως η πολύσπερμη και πολύβουη τούτη έννοια, που προϋποτίθεται στη βάση κάθε Ηθικής, παραμένει θολή και άρα άχρηστη! Το "πολύ Δίκιο ή Άδικο" της Ανθρώπινης Καρδιάς - που κανοναρχεί στον Αττικό Ουρανό - απλά δεν τον αφορά!...Ό,τι τον απασχολεί, συνοψίζεται σε μια  άλλη Γήινη θεότητα, στην Πόλη!...

Μπορεί η Αρετή να είναι Γνώση, μπορεί η Επιστημονική αναζήτησή της να φτάνει μέχρι τα βάθη της docta ignorantia, της "Σοφής Άγνοιας", σημασία όμως για μας πρέπει να έχει μόνο το ωφέλιμο "Ψέμα" και το πως "θα το λέμε στους άλλους σωστά"!...Πρέπει να στηθεί - κατεπειγόντως - μία "μηχανή" που να το κατασκευάζει (μηχανή γένοιτο ψευδών).

Τέτοια και τέτοια, που να λεπτορυθμίζει την κοινωνική ανισότητα, τόση δα που να τους "παραμυθιάζει" όλους, ει δυνατόν και τους Αρχόντους!...Σ' αυτούς τους τελευταίους, επιτρέπεται - που και που - να καταπιάνονται με την σκευή των " Ιαματικών Ψευδών "(τοις Άρχουσιν δη της Πόλεως προσήκει ψεύδεσθαι)...

Εγκαινιάζεται η "Ιερή Πλάνη", σα "στροφορμή" της Ιστορίας (όποιος δεν περιπέσει στην πλάνη να απολυτοποιήσει κάτι - που κατά βάση είναι σχετικό - δεν βρίσκει την "αφέλεια" για να παλέψει και ν' αναλωθεί  κι' έτσι δεν γίνεται ποτέ, "άξιος πολιτικός", "ήρωας", "οικογενειάρχης" κτλ..., "ρόλοι" τελείως απαραίτητοι για την ύπαρξη της Πόλης). "Εάν τις μη καλώς ψεύδηται", καταδικάζεται σε Ποιητή, δεν ξεύρει σε τι μένει "χρήσιμος" (Ω!..., Φίλε Όμηρε, για λέγε μας / Ποια Πόλη κυβερνήθηκε καλύτερα / Χάρη στους στίχους Σου;!, συφέρει το λοιπόν να ξοριστεί!...

Κανείς δε περίσωσε καλύτερα-την "εξορία" αυτή της ίδιας της Τέχνης- απ' ό,τι οι στίχοι (Μ' ένα παράφορο φτερό θε να ξεκόψω / Τον άδειο αγέρα, να ξεφύγω πρέπει / Δίμορφος βάρδος στοιβαγμένος μεσ' τη ρίμα / ...Στίχο το στίχο γω θα ζω, πως να τελειώνω / Ναι, της Στυγός το μαύρο ρέμα θα συντρίψω! /... Φολίδες δέρμα ραβδωτές τινάζω πάνου / Τ' αψήλου λύνεται και πα η κεφαλή μου / Σ' άσπρο πετούμενο ρημάζουμαι κι' αλλάζω / ... Μακρά πολύ , αερική, φτέρουγα βγαίνει / Θα με σπουδάξουν, η ανάσα τους θε να 'μαι...!).

Η πάνω Ωδή, του Οράτιου - "σφραγίδα" του δεύτερου Βιβλίου - λαμπρύνεται και από την ιδιαίτερη προνομία, του να επιμένει σαν αριστούργημα μέσα στο χρόνο, ενώ την λοιδορούσαν διαρκώς (δύο χιλιάδες χρόνια παρά κάτι)  όλοι  οι " καθωσπρέπει κριτικοί" του κόσμου, πως να μη ζηλέψεις - ποτές - μια τέτοια "Τύχη"!...(Την Ποίηση / Την αγάπησα σφοδρά / Με γήτεψε από παιδάκι / Ο Λόγος μου βαρύς, με δυσκολεύει / Καθώς τα λόγια που τολμούν οι Εραστές / Τη μάταια στιγμή του χωρισμού τους... / Τίποτα όμως δε φελά να επιμένει / Περσότερο από την ίδια την Αλήθεια .../ Οι Ποιητές να ξοριστούν από την Πόλη!).

Φιλονικία μεταξύ αγαπημένων, έριδα ριζωμένη στη φιλία, όσα χωρίζουν, ξανασμίγουνε.

Οι "Δαίμονες του Δάσους" ανταπάντησαν: (Μια Νύχτα πήρατε / Την Εμορφιά στο γόνατό σας / Τη βρήκατε πικρή / Τη βλαστημήξατε), (Ω!... Σεις οι παινεμένοι λιθοξόοι / Σφυροκοπάτε Θόλους ακριβούς / Η Πόλη πονηρά να μπογιατίσει / Τον φάλτσο Ουρανό της), (Δεν είναι μέσα μου που ζω, γίνουμαι Ένα / Με του βουνού το μέγα σώμα κάποιο δείλι / Όλα τους γράφουν μια γραμμή μεσ' την Ψυχή μου), (Νάτη λοιπόν η κατοικιά μου / Θνητούς θα ξαναπλάσω, να μου μοιάζουν / Μία Φυλή που να μ' αρέσει ! / Θα κάνω για τον Πόνο, για το δάκρυ / Έτσι, για τη Χαρά και για τη Τρέλα / Θα κάμω, να μη σέβουνται Κανέναν ! / Όπως θαρρώ, είμαι και γω...), (Καλύτερο να μην υπήρχατε ! / Τη γέννα σας το Φως να μη προγκούσε / και δεύτερο καλύτερο για όλους μας / Το πως τελειώνετε στα γρήγορα).

Σε μας αρμόζει να ορίσουμε τους τύπους της σωστής μυθοπλασίας, "ώσπερ εν Μύθω  μυθολογούντες" - "είμαι Εσύ" - έτσι κάπως "καθησυχάζει" - παρ' όλα αυτά - τον "Καθολικό Ποιητή" ο Σωκράτης..."Αλλ' ο Θεός πλάττων, όσοι μεν υμών ικανοί άρχειν, χρυσόν εν τη γενέσει συνέμειξεν αυτοίς, διό τιμιότατοι εισίν, όσοι δ' επίκουροι άργυρον, σίδηρον δε και χαλκόν τοις τε γεωργοίς και τοις άλλοις δημιουργοίς".(Ο Παντοδύναμος, ο Πλάστης και Θεός μας / Ξεχώρισε ευτύς τ' Αφεντικά / Χρουσάφι πρόστεσε στη φτιάξη τους / Γι' αυτό εξ άλλου τιμιότατα! / Στους παραγιούς, χαλάλισε τ' Ασήμι / Σιδήρους και Χαλκούς τα άφησε / Για Γεωργούς και για φτηνούς Τεχνίτες). Το "Ταξικό Παραμύθι" αρθρώθηκε...!

Η υψιπετής αυτή "Απάτη", για να ριζώσει σωστά - δίχως να την αμφισβητεί κανένας παρακατιανός - χρειάζεται ανυπερθέτως Θεϊκή επικύρωση. Τίποτα το πιο εύκολο: "Κομιδή άρα Θεός, Απλούν και Αληθές εν τε Έργω και Λόγω ". (Ο Θεός, είναι Απλός κι' Αληθινός στα Έργα και στις Πράξεις του ).

Το Δωδεκάθεο της Χαράς και της Ατιμίας γκρεμίζεται!...Ένας μοναχά Θεός, που να εγγυάται για λογαριασμό των απανταχού Αρχόντων, την "Αλήθεια" ενός και μοναδικού Ψέματος - του "Ταξικού" - να τι μας χρειάζεται!...Πόλη ίσον: " Αυστηρός Θεός συν Ταξικό Ψέμα!...".

Η "εξίσωση" διατυπώθηκε...(Ήλιε μου, Ήλιε!... Λάθος φιλανθρώπινο / Της Νύχτας μέγα Βιαστή, Κλέφτη των Άστρων / Πήλινα Όντα σε καμίνι καταστρώνεις / Πήλινα χέρια τις φωτιές Σου διαφεντεύουν...! / Λένε λοιπόν, στον Ουρανό υπάρχει ο Φοίβος / Μια καταιγίδα του Φωτός που μας τυφλώνει / Κρύβει το "Τίποτα" που ειν' αυτός ο Κόσμος / Μα όχι, όχι, δεν υπάρχει, μόνον Ένας / Ένας Τρελός αρκεί το Μύθο να συντρίψει!... / Ένα διάπυρο Μετέωρο θα γίνεις ... / Φοίβε μου, Φοίβε ! ...Τι καλά θάταν για όλους / Αν δεν υπήρχανε Εκείνοι που φωτίζεις!...).

"Μη λοιδορείν απλώς ούτως τα εν Άιδου, αλλά μάλλον επαινείν, ως ούτε Αληθή αν λέγοντας, ούτε ωφέλιμα τοις μέλλουσιν μαχίμοις έσεσθαι ". (Παρακαλώ σας Ποιητές, μη μου κατηγορείτε έτσι αστήριχτα τον Άδη - καλύτερο να είχαμε Επαίνους - , γιατί ούτε την Αλήθεια λέτε, ούτε κι' ωφέλιμοι στους μέλλοντες Πολεμιστές μας γίνεστε)...

"Και των μεν Αγαθών ουδένα Άλλον αιτιατέον, των δε Κακών αλλ' άττα δει ζητείν τα Αίτια, αλλ' ου τον Θεόν ". (Γιατίς, "όλα τα καλά" τον Θεό έχουν Αιτία, για τα κακά που αφθονούν "καλό" θα ήταν, το να ζητούσαμε τον φταίχτη τους αλλού).

Στον Σωκρατισμό, η "Θεότητα" χρησιμοποιείται σαν το "εξάρτημα" μιας "Μηχανής" - του Κράτους -, που δουλεύει αδιάκοπα για να ρυθμίσει τις Ανθρώπινες σχέσεις επ' ωφελεία των Αρχόντων.

Η "Εκκλησία" εκεί, θεωρείται απαραίτητη! Αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο αυτού του λαμπρού οικοδομήματος. Στα υπόγειά της κόβεται το ταξικό μας νόμισμα. Εκεί οι δούλοι πείθονται να μην επαναστατούν, οι ήρωες να θυσιάζονται, τ' αφεντικά να αλληλοεξοντώνονται και όλοι μαζί να ελπίζουν σε μια άλλη ζωή!

Η "Θεολογία" όμως αυτή τελεί σε κατάσταση πλήρους αφαιρέσεως. Δόγμα, δεκάλογοι, ιεροί κανόνες, όλα έχουν -πρακτικά- εξανεμιστεί.

Απαιτείται απλά η ύπαρξη ενός κάποιου υπέρτατου Όντος, σε ρόλο εγγυητή, τίποτα πιο συγκεκριμένο, τίποτα περισσότερο.

Ο Σωκράτης "θεραπεύει" με τον τρόπο αυτό, μία "ατέλεια" της Αιτιοκρατικής του αλυσίδας, προσθέτει κάτι τι το απαραίτητο στο "ξεκίνημα" της, που υφίσταται ασφαλώς στη Θεωρία, αμέσως όμως μετά εγκαταλείπεται, για να δώσει τη θέση του στις Επιστήμες. (Του Προμηθέα σπέρμα, ρίξε τους Θεούς / Κι'  εμείς θνητά, πάνω στη Γης, για να τους δούμε!...)

Κανένας από τους γνωστούς "Τρούλους" δεν κατάφερε μέχρι σήμερα να "στεγάσει" τον Σωκρατισμό - την Αυτοκρατορία του Πνεύματος - στην επικράτεια της οποίας εντάσσονται τα πάντα Ορατά και Αόρατα. Ο ίδιος ο Σωκράτης βέβαια, δείχνει να πιστεύει στο Θεό, μα για να συντηρήσει το Μύθο της Πόλης!...

Προτού καταγγείλουμε αυτό το "σκάνδαλο", ωφέλιμο θα ήταν να προσπαθήσουμε να το αναιρέσουμε, να το αρνηθούμε. Χωρίς το "ιαματικό ψέμα", ο Άνθρωπος θα περιπλανιόταν ακόμα από σπηλιά σε σπηλιά, σέρνοντας ξοπίσω του τη δυστυχία της βραχύβιας φυλής του. Η "οργάνωση της Πόλης" τον έριξε μεν στο "ταξικό σίδερο", μα για να τον φτάσει ως τ' Αστέρια!...

Σε επίπεδο Πράξης, όσες Επαναστάσεις κι' αν οργάνωσε το "Φιλοσοφείν"- μέσα στις χιλιετηρίδες - με στόχο την "αταξική κοινωνία", κατέρρευσαν με πάταγο στο κενό. Η Ιστορία στάθηκε μέχρι σήμερα -παράδοξα- στο πλευρό του Σωκράτη, του μεγαλύτερου απ' όλους της τους "αγαπητικούς"! Ο μεταφυσικός αυτός "δανδής" δικαιώνεται στα μάτια μας, γιατί είχε πρακτικά να διαλέξει ανάμεσα στο "Μηδέν" - που του προσέφερε ο Μύθος - και στο "Τίποτα" της Οντολογίας...

Προτίμησε σωστά το "Μηδέν", γιατί ήταν ήδη "Κάτι" ανηρημένο από τη Μοίρα του Θανάτου...(Αυτός ο Παρθενώνας / Τούτο το Θέατρο / Μπορεί και να μην αξίζουν τίποτα / Αφού πεθαίνουμε / Είναι όμως αρκετά / Για να ορίσουν έναν Κόσμο / Τον Κόσμο μας! / Ένα κουκάκι άμμου είμαστε / Μία σταγόνα του Ωκεανού / Τέτοια Ζωή μας δόθηκε! / Δεν υπάρχει όμως για μας / Ούτε μία Γη, ούτε ένας Ήλιος / Αλλά μονάχα ένα μάτι που βλέπει αυτόν τον Ήλιο / Ένα χέρι που αγγίζει τούτη τη Γη  / Δώστε τα χέρια...! / Μύθο το Μύθο / Πέτρα , πετρούλα... / Εργένηδες, παθητικοί κι' ανεκδιήγητοι / Αρχιτεκτόνοι, μυστικοί και αδιάφοροι / Κτίζουμε και ορίζουμε την Πόλη!.../ Η κυκλοτερής μας Ζωή / Απελέγχει την Αιωνιότητα!...).

Ο Σωκράτης φιλοσοφεί κρατώντας ένα σφυρί - σα μαρμαράς - , ήταν φυσικό να του κοστίσει αυτό, πλήρωσε μέχρι δεκάρας τον λογαριασμό... "Ήπιε αργά, απολαυστικά, το φαρμάκι που του 'στελνε η Πόλη, π' ολοζωής είχε λατρέψει!

Οι μαθητές του είχαν παραλύσει. Σκέπασε κάποιος τη Μορφή μ' ένα μαντήλι. Δεν ήθελαν να βλέπουν! (Είναι η στιγμή, που ο αγέρας του Θεάτρου, τσιτώνεται και τρίζει, σα το δερμάτι τούμπανου...). Τα μέλη του είχαν αρχίσει να παγώνουν... Ο Θάνατος ήταν μπροστά, όταν ξεσήκωσε μονάχος το πανί και αποκάλυψε - για τελευταία φορά - το πρόσωπο του. Η "πέμπτη πράξη" τέλειωνε μ' αυτό: "Ω! Κρίτων, τω Ασκληπιώ οφείλομεν αλεκτρυόνα, αλλά απόδοτε και μη αμελήσητε "...Θεώρησε τη Ζωή σα μια "αρρώστια", από την οποία τον γλύτωνε ο θεραπευτής Ασκληπιός κι' "έταξε" έναν πετεινό στη Χάρη του!...

Αν πίστευε, δεν θ' άξιζε! ... Όλο κι' όλο όμως αυτό που ήτανε - ο προ ολίγου - "Σωκράτης", υπήρξε το αντίθετο μιας πίστης, το συνώνυμο της αμφισβήτησης!

Το πολύ - πολύ ο "Εγκέφαλος" ετούτος, αν μεν πίστευε, να μην πίστευε πως πίστευε και αν δεν πίστευε, να μην πίστευε πως δεν πίστευε... Δίδαξε απλά, το πως γίνεται να ακολουθεί κανείς το δρόμο του μέχρι το τέλος!...".

Πλησίαζε τα εξήντα, όταν ένα δείλι, τον πρόφτασε σεμνά ο Ποιητής. Με τα γραψίματά του παραμάσχαλα, τα είκοσι δεν τα 'χε πατημένα, με μέτωπο φαρδύ, με λίγο σώμα. "Πλάτωνα" τον φωνάζανε!...(Το "παρατσούκλι" το 'χε βγάλει ο γυμναστής του. Το άκουγε ο Γέρος, τον περίμενε). Τινάχτηκε ο Μύστης, τον καλούσανε! Δε πρόλαβε ο νέος τις συστάσεις. Ώρα πολύ μελέταγε τους στίχους. Καμία έκφραση δεν πρόδινε τη γνώμη.

"Είναι υπέροχα του είπε, σκίζοντάς τα!... Όμως αξίζεις πιο πολύ από αυτά...". Έπιασε τρυφερά το χέρι, που μαρμάρωνε..."Μαζί, θα ξανακτίσουμε την Πόλη!...". Αυτή η συνάντηση, μας "σώζει" τον Σωκράτη!...

Προφητικά την περιγράφει ο Αρχίλοχος: (Άφηνε επιτέλους Κηρυκίδη / Το Μύθο να σε πω μ' αλληγορία / Πικρή γραφή, στριφτή  σε τυλιγάδι / Για μια Μαιμού , που τράβηξ' ως την άκρα ! / Νάβρει, ναβρεί κατάμονο το ζώο / Εκεί συφερτικά, αργά κινήθει / Κερά, αλεπουδιάρα, τετραπέρατη!).

Στα "άγρια" δέντρα, ευωδιάζουν τα άνθη, στα "ήμερα" οι καρποί...Το προσωκρατικό Πνεύμα, σα σύνοψη αυτής της Ωραίας Ατομικότητας της Ανθρώπινης Ύπαρξης - που αυτάρεσκα αποκαλείται "Ελληνική" - μπορεί κάλλιστα να προσομοιαστεί με την "άγρια" όσο και πλούσια βλάστηση, με το "σκηνικό" δηλαδή που έστησε το Ιερό Βουνό - ο Ελικώνας - για να υποδεχτεί τον μπροστάρη του, τον Διόνυσο τον Ελευθερέα!...

Το "άρωμα" αρκούσε εκεί σα "θυμίαμα", κάθε "καρπός" - κάθε υπόσχεση με μέλλον - έθετε τα θεμέλια μιας "λογικής" διαπραγμάτευσης, εάν και κατά πόσο η "Ωραιότητα" αρκεί  ή μήπως όφειλε να συνεπικουρείται από την "Αρετή της Δημιουργίας", από την "έγκλειστη Σοφία του Σπέρματος" για να υπάρξει, πράγμα προδήλως αδιανόητο, πράγμα διαλυμένο ευθύς εις τα εξ' ων συνετέθη κάτω από το θριαμβικό ανάκρουσμα της Μουσικής των Κορυβάντων.

Ο Χρόνος για τις Μαινάδες, ήταν κάτι τι το σταματημένο, ένα οχληρότατο, ένα περιττό ζήτημα. Όταν η ίδια η Ζωή εκστασιάζεται κρατημένη καθώς βρίσκεται στην Επιφάνεια του Φυσικού γίγνεσθαι, στο πολύχρωμο αυτό περδικοπάνι, περιττεύουν οι μεταφυσικές διαβεβαιώσεις, τα "περί Ουσίας", τα περί "υπάρξεως ή μη ενός πανίσχυρου Δεσπότη", τα "εις Θάνατον σπουδαία", όποιος εκεί μέσα - στο Όργιο της Χαράς και της Ατιμίας - ήξευρε, του αρκούσε να είναι αυτός που είναι !

Ο Σωκράτης, δεν είχε τέτοιο πρόβλημα. Όλους τους μέθαγε σε όλα, τους τίναζε! Το κύτταρό του ήταν φημισμένο, "τσάκιζε πέτρα", οι πάνθηρες που βύζαιναν, το γαίμα που έρεε ποταμός, τα φιδόπουλα που τυλίγονταν στο μπράτσο του, τα σημεία και τα τέρατα, δεν αντιπροσώπευαν τίποτα το πρωτόγνωρο στη Φαντασία αυτού του "Σάτυρου", ο "μέγας Νους" τα προσπερνούσε, αθάλιο τσόφλι βαφτισμένο για το δόντι του!...

Κάτι το ασύγκριτα τρομερότερο αλυχτούσε μέσα στη φιλντισένια φυλακή του κρανίου του, το Πνεύμα ! Ο Ωμοφάγος, για να καταξιωθεί πια σαν "Ελευθερέας", έπρεπε να αφήσει "Ελεύθερη" και την αντίθετη άποψη, έπρεπε να απαρνηθεί τον εαυτό του, πράγμα  και που έγινε τελικά!

Καθώς όμως λέγονται αυτά, οι τριγύρω κορυφές αρπάζουνε "φωτιά"...Μία αρχέγονη, κυκλοτερής Ανατολή, ανατινάζεται σχεδόν από το σπλάχνο του Αττικού Ουρανού! Δεν είναι πια, "ο υπάλληλος ο Ήλιος", που βγαίνει μοναχά σε μια μεριά...Είναι το Πνεύμα, που φωτάει ολούθε! Είναι η ίδια η Ζωή, που κατεβαίνει αυτόβουλα στον Άδη, στις όχθες της Αχερουσίας, μα όχι για ν' αναστηθεί (σταυρωμένος Διόνυσος δεν υπάρχει), μα "Για να διει οι δροσεροί Λωτοί πως λουλουδίζουν", καθώς : " το λε του μάρμαρου το χέρι / Με φίνο τρόπο προς τα Χάη / Κάτι στην κίνηση προδίνει / Τα μυστικά της, τ' άγριο βάθος / Κάτι υπάρχει, μας κοιτάει / Δίχως λαιμό που να τον κόψεις!...".

Δίκαια απορεί κανείς, τόσο που δεν τολμά να συμπεράνει, δεν τολμά να ισχυριστεί πως αχνοφαίνεται μια τοσοδούλα σχέση, ανάμεσα σ' αυτό που ζούμε σήμερα και σε κείνο που υπήρξε πριν από πενήντα ζωές εξηντάρηδων (τη μια δίπλα στην άλλη).

Δεν τολμά καν να προτείνει, κάτι τι το τρυφερότερο, από τα σοβαρά δεσμά μιας Ταφόπετρας με έναν Τάφο!...Το δίλημμα ετούτο ακριβώς, φιλοδοξεί να ανεβάσει στη σύγχρονη Σκηνή το "Υμνέομεν Φως".

Προσπαθώντας να κατανοήσει  το "Ελληνικό", ο σύγχρονος άνθρωπος - ο Homo Faber - απορεί καθώς ο Πέρσης εκείνος τύραννος που ενώ δώριζε στον κατακτητή Αλέξανδρο μια βαρύτιμη κασετίνα για να βάζει τα πολύτιμά του, έκπληκτος τον είδε να προσπαθεί να χωρέσει μέσα της ένα αντίγραφο του Όμηρου κι΄ αφού ο όγκος του χειρόγραφου το απαγόρευε, να του την επιστρέφει, ευχαριστώντας τον μάλιστα και λέγοντας πως πια δεν την χρειάζεται, γιατί αυτό ήταν λέει το μόνο πολύτιμο πράγμα που είχε!...

Κανείς ποτέ δεν κατάφερε να εκφράσει την απορία αυτή με καλύτερο τρόπο, από τον φιλόλογο Nietzsche: "Κι' έτσι από καιρό σε καιρό ξεσπά μια βαθιά οργή ενάντια σ' αυτόν το μικρό και αλαζονικό Λαό, πού 'χε την τόλμη να χαρακτηρίζει βαρβαρικό, ό,τι δεν ήταν γέννημα θρέμμα του!...

Ποιοι είναι επιτέλους αυτοί οι Έλληνες ρωτάει κανείς, που παρόλο που είχαν μια εφήμερη λάμψη, κωμικά περιορισμένους θεσμούς, αμφίβολης ποιότητας ήθη, ένα πλήθος από αχαρακτήριστες και κακές έξεις, προβάλλουν την αξίωση που διακρίνει την μεγαλοφυία από τη μάζα;!

Αλίμονο, κανένας δε στάθηκε τόσο τυχερός, ώστε να βρει το κώνειο που θα τον γλύτωνε από ένα τέτοιο πράγμα...Γιατί όλο το δηλητήριο που δημιούργησαν ο φθόνος, η συκοφαντία και το μίσος, δε στάθηκε αρκετό για να αφανίσει αυτήν την αυτάρκη λάμψη!

Έτσι νοιώθει κανείς πάντοτε φοβισμένος και ντροπιασμένος μπροστά τους, εξόν κι' αν εκτιμά την αλήθεια περισσότερο απ' όλα τα πράγματα και τολμά ν' αναγνωρίσει πως οι Έλληνες κρατούν σαν ηνίοχοι στα χέρια τους τα χαλινάρια της δικής μας και κάθε άλλης κουλτούρας, αλλά και πως σχεδόν πάντα, το άρμα και τα άλογα είναι κατώτερης ποιότητας και δόξας από τους οδηγούς τους, που δεν το 'χουν σε τίποτα να τα καταγκρεμίσουν στην πρώτη τυχαία Άβυσσο, ξεφεύγοντας την τελευταία στιγμή μ' ένα τους άλμα, όμοιο με κείνο του Αχιλλέα!...

Όμως αρκετά.

Αν η Ανθρώπινη Ζωή είναι μικρή, η Αλήθεια της έχει μπράτσα μακριά και το "δράμα" της διαρκεί, ας ξαναδοκιμάσουμε με την "Αλήθεια" όλοι εμείς οι Δημοκράτες... 

(Παραγγελιά της, τώρα να κοπιάσει / Γοργά, με μια κιθάρα φιλντισένια / Ανάκατο μαλλί μπροστά να έχει / Και  πίσω κόμπο,... μμμμ! ... σα Λάκαινα παρθένα !...)

Ή "αλλιώτικα" - όπως μας συμβουλεύει και ο Πλάτωνας στην "Πολιτεία" του - "ώσπερ εν Μύθω, μυθολογούντες"...!

Τι τάχα μου μας εμποδίζει  να λέμε όλη την Αλήθεια, μήπως το Γέλιο;!...

Εισαγωγή από το Σκηνικό Ποίημα ΥΜΝΕΟΜΕΝ ΦΩΣ

Του Ιάνη Κελαδεινού, Εκδόσεις ΒΝF

Σχόλια εκ της συντάξεως:

Αν και διαφωνούμε σε αρκετά σημεία με το εισαγωγικό σημείωμα, θεωρούμε ότι όποιος έχει να επιδείξει έργο, πρέπει να καθίσταται γνωστός.

Σε κάποιο σημείο του κειμένου γράφεται ότι: «Η ιδέα πως ο Άνθρωπος δεν χάνεται ολότελα τη στιγμή του Θανάτου, οφείλεται βέβαια στην Ανατολή... Για τον προσωκρατικό Έλληνα καμία αντιπαράθεση ανάμεσα στο τελευταίο και στην "Ψυχή" δεν ήταν νοητή. Με τον Σωκράτη κηρύσσεται αυτός ο "Ιερός Πόλεμος"!...Η "Νίκη της Ψυχής πάνω στο Σώμα", η τιθάσευση δηλαδή των Παθών και της Ηδονής, των Ενστίκτων επ' ωφελεία της "Αρετής", γίνεται από τότε η κεντρική μας επιδίωξη!...».

Μέσα στην Ελληνική Σκέψη υπάρχουν διαφορετικές ιδέες για την Ψυχή, και όχι μία. Όντως στην προσωκρατική Ελλάδα επικρατεί ο υλοζωισμός(ένωση Ψυχής και Σώματος),  αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ο διαχωρισμός Ψυχής και Σώματος, που άρχισε με τον Πλάτωνα και τον Σωκράτη, είναι ανατολικής προελεύσεως. Ο,τιδήποτε δεν ταιριάζει με μία Ελληνική γραμμή σκέψεως, δεν σημαίνει ότι είναι ξένο προς τον Ελληνισμό. Υπάρχουν πολλές Ελληνικές απόψεις περί Ψυχής. Διότι αλλιώς θα πρέπει να θεωρήσουμε τους Σωκρατικούς φιλοσόφους ως Ανατολίτες(!), κάτι που αποτελεί παραλογισμό. Παρομοίως, οι Επικούρειοι Φιλόσοφοι δίδαξαν κάποιες βλάσφημες ιδέες για τους Θεούς, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι επηρεάστηκαν από κάπου έξω από τον Ελληνισμό, οι Επικούρειοι είναι και αυτοί μία Ελληνική σχολή σκέψεως.

Υπάρχουν διάσπαρτες στο κείμενο κάποιες ατυχείς υποτιμητικές φράσεις για το Ελληνικό Ιερατείο, και ένας χαρακτηρισμός «ειδωλολάτρης» για τον Γκαίτε, πιστεύουμε εκ παραδρομής. Οι σεβόμενοι τους Θεούς των Ελλήνων  προφανώς δεν είναι ειδωλολάτρες, κάτι που σίγουρα θα το γνωρίζει ο κύριος Κελαδεινός. 

Σε κάποιο σημείο του κειμένου γράφεται ότι ο Θεός Διόνυσος ήρθε από την Ανατολή. Αυτό αποτελεί ένα παραμύθι του άθεου δυτικού διαφωτισμού που αναπαράγεται ακρίτως από κάποιους Έλληνες διανοουμένους. Ο άθεος δυτικός διαφωτισμός δίχως να εντρυφήσει στα Ελληνικά Ιερά Κείμενα, κατέληξε ότι ο Ελληνισμός δεν έχει μυστικιστική, μυστηριακή και σκοτεινή πλευρά, και άρα οποιοδήποτε ίχνος Μυστηρίου στον Ελληνισμό πρέπει να προέρχεται από την Ανατολή. Αυτό αποτελεί τραγική πλάνη. Τα Ελληνικά Μαντεία και οι χρησμοί αποτελούν γηγενή Παράδοση και δεν έχουν καμμία ανατολίτικη επιρροή, αντιθέτως η Ανατολή αντέγραψε και επηρεάστηκε από τα Ελληνικά Μυστήρια. Ας το καταλάβουν ωρισμένοι, στον Ελληνισμό συνυπάρχει και η λογική και το συναίσθημα, και το λογικό και το υπερλογικό, και ο Νούς και η Ψυχή. Συνυπάρχουν, δεν διαχωρίζονται.

Διότι αλλιώς το σχόλιο του κυρίου Κελαδεινού περί ανατολικής προελεύσεως του Διονύσου αυτοαναιρεί την υλοζωιστική-προσωκρατική του επιχειρηματολογία. Στην Ελληνική Θρησκεία δεν διαχωρίζεται η Λογική από το Μυστήριο με αδιαπέραστα τείχη. Αν κάποιος διανοούμενος εξανίσταται από τον Πλατωνικό διαχωρισμό Ψυχής και Σώματος, άλλο τόσο εξανιστάμεθα από τον απαράδεκτο διαχωρισμό Νου και Ψυχής. Ειδικά ένας καλλιτέχνης-ποιητής δεν επιτρέπεται να απορρίπτει το Παράλογο-Υπερλογικό, κάτι που αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της Αρχαίας Ελληνικής Τέχνης.

Επίσης παρατηρούμε μία κακόηχη χρήση της δημοτικής γλώσσης που δεν ταιριάζει στην απόδοση των Αρχαίων Ελληνικών Κειμένων.  

Αυτά τα σχόλια σε τίποτε δεν μειώνουν το πόνημα του κυρίου Ιάνη Κελαδεινού. Η πολυμάθειά του αξίζει την προσοχή του αναγνωστικού κοινού. Η σύγχρονη Ελληνική Λογοτεχνία διψά για στοχαστές που να εμπνέωνται από την Αρχαία Ελληνική Γραμματεία.