:: ::

                Αγάπη, το περιεχόμενο της Ελληνικής Θρησκείας

Ο Ελληνισμός είναι η έντονη Αγάπη προς τον κόσμο, προς το παν.

Στην Ελληνική Θρησκεία ο Έρως( =Αγάπη, κάθε είδους Αγάπη), (Έρως Αρετής, Έρως γης, Έρως θαλάσσης, Έρως επιστήμης, Έρως μητρός, Έρως τέχνης, Έρως γυναικός κλπ), είναι η πρωτίστη και συνεχής αιτία της κοσμογονίας και της κοσμοποιΐας(τόσο στην Ορφική, όσο και στην Ησιόδεια κοσμογονία).

Είναι έννοια αφηρημένη, πολυσυλλεκτική, είναι το σύνολο της συμπαντικής Αγάπης, Αγάπη προς το σύνολο του εκδηλωμένου κόσμου, προς τον άνθρωπο, προς το φυτό, το ζώο, την πέτρα, το ποτάμι, προς κάθε μορφή, προς μία έννοια, προς μία κατάσταση, προς ένα πράγμα, προς τα πάντα, από την πρωτογενή ύλη μέχρι τους Θεούς.

Είναι η ελκτική και συνεκτική δύναμη που συγκρατεί την ύλη και δημιουργεί, διατυπώνει κάθε μορφολογία. Είναι ο αρχαιότερος των Θεών και υπεύθυνος για κάθε δημιουργία. Η ενέργειά του υπάρχει σε όλους τους Θεούς αλλά και σε όλους τους ανθρώπους, ζώα, φυτά κλπ, σε όλη την υλική εκδήλωση, διακατέχει το παν, πληροί τον κόσμο.

Είναι ενδεικτικό ότι άλλες θεότητες-προσωποποιημένες στο θείο επίπεδο έννοιες όπως η Αρετή, η Αρμονία, η Ευνομία, η Μνημοσύνη, η Πειθώ κλπ, βρίσκονται στο γενεαλογικό δέντρο της θεογονίας σε κατοπινά στάδια και γενεές. Αυτό το γεγονός καταδεικνύει την τεράστια έμφαση που ήθελαν να προσδώσουν στον Έρωτα (=Αγάπη) τοποθετώντας τον στην αρχή της κοσμογονίας και θεογονίας ως το πρώτιστο και μοναδικό στοιχείο κοσμοποιΐας στο σύμπαν ενώ ταυτόχρονα είναι η ελκτική δύναμη που συγκρατεί την ύλη στο μεγάκοσμο (πλανητικά συστήματα) και τον μικρόκοσμο (υποδιαιρέσεις της ύλης).

Και όπως προαναφέραμε, όχι μόνον συγκρατεί την ύλη αλλά επίσης την κινητοποιεί δημιουργώντας συμπλέγματα και μορφές περισσότερο η λιγώτερο εξελιγμένες. Δημιουργεί έτσι όλες τις μορφές του αισθητού κόσμου αλλά και του νοητού καθώς ο κόσμος των νοητών είναι μια προβολή και επεξεργασία των δεδομένων του αισθητού κόσμου.  

Ο Ελληνικός κόσμος λοιπόν είναι ένας κόσμος στον οποίο το κύριο στοιχείο είναι η Αγάπη. Ένας κόσμος έντονης Αγάπης. Η Αγάπη είναι ο βιότοπος του Ελληνισμού και ο καθολικώς προσδιοριστικός όρος του Ελληνικού Πολιτισμού.

Όλα τα γεννήματα του Έρωτος (της Αγάπης): ο κόσμος, τα φυτά, τα ζώα, οι άνθρωποι και οι Θεοί φέρουν μέσα τους την ενέργεια του Έρωτος.

-«Ούτω πολλαχόθεν ομολογείται ο Έρως εν τοις Θεοίς πρεσβύτατος είναι», Πλάτων. Πράγματι από πάρα πολλούς ομολογείται, ότι ο Έρως είναι ο παλαιότερος από τους Θεούς.

-«Σεμνός Έρως Αρετής», Φωκυλίδης. Ο Έρωτας για την Αρετή είναι άξια επιθυμία.

-«Σε όσους γιατρούς υπάρχει και φιλανθρωπία, εκεί υπάρχει και Έρωτας για την επιστήμη», Ιπποκράτης.

-«Τίποτε πιο αγαπητό στα παιδιά από τη μητέρα. Αγαπάτε, ω τέκνα την μητέρα σας. Δεν υπάρχει πιο αγνός και πιο γλυκός Έρωτας από αυτόν», Ευριπίδης.

-«…Έρως πατρώας τήσδε γής…», Αισχύλος. Αγ.540.

-«Ο Έρωτας στρέφεται πάντοτε προς αυτό, την παντοτινή κατοχή του αγαθού», Διοτίμα η Μαντινεία.

-«Τίποτα πιο δυνατό από τον Έρωτα δεν υπάρχει», Μένανδρος.

-«Ο Έρωτας της ψυχής είναι πολύ ανώτερος από τον Έρωτα του σώματος», Ξενοφών, Συμπόσιο.

Ο Ζευς, ο ύψιστος των Θεών, έχει το επίθετο «Φίλιος Ζεύς» (φιλώ=αγαπώ) δηλαδή ο Ζευς που είναι Αγάπη και που ευνοεί κάθε εκδήλωσή της. Συχνά επεκαλούντο τον Φίλιο Δία λέγοντας μόνο το επίθετο: (μα τον Φίλιο, νη τον Φίλιο, προς Φιλίου κλπ). Υπήρχαν και Ναοί αφιερωμένοι στον Φίλιο Δία, όπως π.χ. στην Μεγαλόπολη Αρκαδίας, (Παυσανίας 8.31).

Το επίθετο φίλιος-φιλία έχουν και άλλοι Θεοί: «Φίλιος Ερμής», «Φιλία Νύξ», «Φίλιος Απόλλων» κλπ.

Ο Ζευς, έχει επίσης το επίθετο «Ζευς Εταίρειος»(εταίρειος=πλήρης Αγάπης προς τον άλλον) (έτερος=ο άλλος, προϋποθέτει ύπαρξη δύο μερών) . Ο Ζευς Εταίρειος είναι προστάτης της Αγάπης μεταξύ των ανθρώπων, της φιλίας, της συναδελφώσεως και επίσης της κοινωνικής οργανώσεως των ανθρώπων. Στην Μαγνησία και στην Μακεδονία εορτάζονταν προς τιμήν του τα «εταιρίδεια»(εορτή του Εταιρείου Διός, Ηγήσανδρος εν Υπομνήμασι, παρ Αθην. 572D).

Ο «Ζευς Οικείος» είναι προστάτης της οικειότητος, της Αγάπης και της Φιλίας που πρέπει να αισθάνωνται οι άνθρωποι στις διαπροσωπικές τους σχέσεις.

(Τα πολλά επίθετα του Διός σε σχέση με την έννοια της Αγάπης απλά υπενθυμίζουν και υπογραμμίζουν αυτό το δεδομένο).

Ο «Ξένιος Ζεύς» αναφέρεται στην καλή αντιμετώπιση, την καλή προδιάθεση και φιλική, αγαπητική συμπεριφορά και στάση προς τον ξένο, καθώς επίσης και στη φιλοξενία αλλά και στην φροντίδα η περιποίηση φίλου ή ξένου.

Ο «Ομονώος Ζεύς» από τη λέξη ομόνοια φέρνει στους ανθρώπους ομόνοια, σύμπνοια, συμπόρευση.

Ο «Ομολώιος Ζευς» έχει την ίδια έννοια με το ομονώος. Στην Θεσσαλία και στην Βοιωτία(στον Ορχομενό και στην Θήβα) εορτάζονταν τα Ομολώια (εορτές του Ομολωίου Διός).

Το ίδιο επίθετο έχει και η Δήμητρα, «Ομολώια Δήμητρα».

Επίθετα του Διός που επίσης είναι δηλωτικά Αγάπης είναι: Ο «Ζεύς Σωτήρ» (ως έμπρακτη εκδήλωση Αγάπης), ο «Ζευς Μειλίχιος» (πράος, πραϋντικός) κλπ.

Θεότητες που εφορεύουν, έχουν ως αντικείμενό τους την Αγάπη είναι επίσης:

-Η Αφροδίτη.

-Η Φιλότης (=Αγάπη), κόρη της Νυκτός η οποία όπως και ο Έρως προσωποποιεί και αυτή την Αγάπη.

-Ο Ίμερος είναι Θεός που έχει πολύ κοντινά χαρακτηριστικά με τον Έρωτα, κατοικεί κοντά στην κορυφή του Ολύμπου μαζί με τις Μούσες και τις Χάριτες.

-Ο Αντέρως ο οποίος εκφράζει την αμοιβαία Αγάπη. Αντιστοιχεί στο πρόσωπο που το αγαπούν, που δέχεται την Αγάπη.

-Ο Πόθος είναι Θεός ο οποίος σημασιολογικά δηλώνει την Αγάπη που συνοδεύεται από σφοδρή επιθυμία.

-Η Πειθώ παρακινεί τους νέους να ανοίξουν την καρδιά τους στην Αγάπη και να εξομολογηθούν την αγάπη τους ο ένας στον άλλον.

-Οι Ερωτιδείς, μικροί Έρωτες.

Να σημειώσουμε εδώ ότι η έννοια της Αγάπης ενυπάρχει και σε άλλες ιδιότητες των Θεών:

Η Ήρα, η Ερατώ, και ο Υμέναιος είναι προστάτες της συζυγικής Αγάπης.

Η Εστία προστατεύει την Αγάπη ανάμεσα στα μέλη μιας οικογενείας.

Η Μητέρα των Θεών, η Ρέα, η Λητώ και η Ειλείθυια είναι προστάτες της μητρικής Αγάπης.

Οι Διόσκουροι είναι προσωποποίηση της αδελφικής Αγάπης, της «φιλαδελφίας».

Κάθε Θεός, θα έλεγε κανείς, εκφράζει στην ουσία την Αγάπη για ένα διαφορετικό αντικείμενο:

Η Αθηνά εμφυσά στους ανθρώπους την Αγάπη για την γνώση και την μόρφωση.

Ο Απόλλων εκπροσωπεί την Αγάπη για τις τέχνες όπως και οι Μούσες.

Ο Ήφαιστος την Αγάπη για την τεχνουργία, ο Ασκληπιός την Αγάπη για την Ιατρική κλπ.

Η ίδια η αρχαία Ελληνική λατρεία δεν είναι τίποτε άλλο από μια σχέση Αγάπης ανάμεσα στους ανθρώπους και τους Θεούς.

-Αρχαίες Ελληνικές λέξεις όπως αγαπώ, αγάπησις (αξίζει εδώ να σημειώσουμε ότι ο τύπος της λέξεως που μέχρι και το τέλος της Ελληνιστικής εποχής ήταν: «αγάπησις» αργότερα θα γίνει «αγάπη», θα μετατραπεί δηλαδή από ουσιαστικό της τρίτης κλίσεως σε ουσιαστικό πρώτης κλίσεως χάνοντας την κατάληξή του-σις), αγαπησμός, Αμφαγαπάζω, Αμφαγαπώ (=αγαπώ και αγαπιέμαι, εναγκαλίζομαι με Αγάπη) στέργω, στοργή, συμπονέω, φιλώ, φιλότης, φιλία,  φιλόθεος (=ο αγαπών τους Θεούς), φιλανθρωπία, φιλαλληλία, φιλοτήσιος ή φιλοτάσιος (=ο προάγων, υποβοηθών την Αγάπη), φιλοσυμπαθής (ο αγαπών να συμπαθή), φιλητικός (ο διατιθέμενος να αγαπά), φιλόστοργος (=αυτός που αγαπάει στοργικά, τρυφερά), φιλιωτής, φιλογνώμων,(=ο έχων αισθήματα Αγάπης για κάποιον), φιλιάζω, φιλιακός, φιλιαστής, υπεραγαπώ, φιλοσυγγενής, φιλότεκνος, φιλοσύζυγος, φιλόδημος, φιλοξενία, φιλοσοφία, φιλοκαλία κλπ.

-Αρχαία Ελληνικά κύρια ονόματα από τα ρήματα: αγαπώ, φιλώ(=αγαπώ) και τα ονόματα: Έρως, Ίμερος, Πόθος) όπως: Αγαπήνωρ, Αγαπαίος, Ερασίνος, Ερασινίδης, Ερασίκλεια, Ερατοκλείδης, Έρατος, Ερατοσθένης, Ερασίξενος, Ερατώ, Ιμεραίος, Ιμέριος, Ποθεινή, Φιλώτας, Φίλα, Φιλαινίς, Φιλαίος, Φιλάων, Φιλέας, Φιλήμων, Φιλήσιος, Φιλήτας, Φιλητάς, Φιλιάδης, Φιλίνος, Φιλίσκος, Φίλιστος, Φιλίστα, Φιλοίτιος, Φιλώνδας, Φιλωνίδης, Φιλοστόργιος, Φιλουμενός, Φίλων, Φιλωνίς, Φιλωτέρα, Φιλωτερίς, Φιλέταιρος, Φιλόξενος, Φιλοξένη, Φιλόλαος, Φιλόδημος  κλπ.(Σημείωση: είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι σε καμία άλλη γλώσσα δεν υπάρχουν τόσα κύρια ονόματα που να φέρουν μέσα τους την έννοια της Αγάπης όσο στην Αρχαία Ελληνική. Στη νέα Ελληνική γλώσσα για παράδειγμα, υπάρχουν μόνο δύο: Αγάπη, Αγαπητός. Εξίσου πενιχρά αποτελέσματα δίνει η αναζήτηση τέτοιων ονομάτων στην Αγγλική γλώσσα, την Γερμανική, την Γαλλική κλπ.).

-Στην αρχαία Ελλάδα χρησιμοποιούνταν ως εκδήλωση αγάπης προς ένα πρόσωπο η φράση «Ώ Φιλότης»( Ώ Αγάπη, Ώ φίλε/η αγαπητέ/ή). Την έκφραση αυτή αναφέρει και ο Πλάτων, Φαίδρος 228D, Φιλόξενος σ2735.

Παραθέτουμε εδώ κείμενα σχετικά με την Αγάπη: 

-«Αφετηρία των αρετών είναι η Ευσέβεια, και κορυφαίο όριό τους η Αγάπη», Πυθαγόρας ο Σάμιος. (Ο Πυθαγόρας ίδρυσε σχολή στον Κρότωνα της οποίας θεμελιώδη στοιχεία ήταν η λατρεία των Θεών και η τέλεση Μυστηρίων)

-«Όλους αγάπα», Φωκυλίδης

-«Αγάπα τον πλησίον», Θαλής ο Μιλήσιος. (Ο Θαλής εκλήθη από τους Ιερείς του Ναού του Απόλλωνος στους Δελφούς και συνέγραψε τα Δελφικά Παραγγέλματα μαζί με τους υπολοίπους επτά σοφούς).

-«Αγαπάσθαι και οικείν ευδαιμόνως», Πλάτων Πολιτεία. Να αγαπιέστε και να κατοικείτε με ευδαιμονία (μεταξύ σας). (Ο Πλάτων είναι ένας από τους θεολόγους των Ελλήνων βάσει των δεκάδων κειμένων που έχει συγγράψει περί Θεών και περί λατρείας Των).

-«Φιλότητα αντί διαφοράς εθέλειν», Ανδοκίδης. Να θέλετε Αγάπη αντί της έχθρας.

-«Η Αγάπη προς τους ανθρώπους είναι καθήκον, αφού είμαστε όλοι παιδιά του ίδιου θεού», Επίκτητος.

-«Ν’ ανταποδίδης την Αγάπη με Αγάπη», Ησίοδος.

-«Φίλια αγάπα». Δελφικό Παράγγελμα. Ν’ αγαπάς. (φιλία=αγάπη, φιλώ=αγαπώ. Δευτερευόντως έχει την σημερινή έννοια της λέξεως).

-«Η ψυχή κλείνει μέσα της δύναμη Αγάπης καθώς επλάστηκε για να αισθάνεται, να σκέπτεται και να θυμάται, έτσι επλάστηκε και για ν’ αγαπά», Πλούταρχος.

-«Συμπονείν τοις κακοπαθούσι», Πλούταρχος, Αντ. 43

-«Τυφλούται περί το φιλούμενον ο φιλών», Πλάτων. Τυφλώνεται μ’ ότι αγαπά, όποιος αγαπά αληθινά.

-«Στοργήν δε στοργή οπώπαμεν», Εμπεδοκλής. Γνωρίσαμε την Αγάπη μέσα από την αγάπη.

-«Η Αγάπη προς τον άνθρωπο μας προστάζει να βοηθάμε τους ξένους», Επίκουρος.

-«Φιλίαν αγάπα», Ξενοκράτης. Να αγαπάς.

-«Ούτοι συνέχθειν, αλλά συμφιλείν έφυν». Σοφοκλής, Αντιγόνη. Γεννήθηκα για ν’ αγαπώ, όχι για να μισώ.

-«Η Αγάπη ενώνει τα πράγματα και τα κάνει ένα», Εμπεδοκλής.

-«Υπό των Θεών ηγαπήσθαι», Δημοσθένης. Έχετε αγαπηθεί από τους Θεούς.

-«Ένα σπίτι γεμάτο Αγάπη είναι μια ζεστή γωνιά», Λυσίας.

-«Οι νέοι φιλούσι τε άγαν και μισούσιν άγαν», Αριστοτέλης. Οι νέοι αγαπάνε πολύ και μισούν πολύ.

-«Ότι μαθαίνει το παιδί με Αγάπη, το διατηρεί στοργικά μέχρι τα γηρατειά του. Πρέπει λοιπόν να διαπαιδαγωγούνται με καλοσύνη τα παιδιά», Ευριπίδης.

-«Ακόμα κι αν σε βρίσουν η σε εξευτελίσουν ή σε χτυπήσουν, μη θυμώνεις» Σωκράτης.

-«Άριστο σπιτικό είναι εκείνο που ο οικοδεσπότης δεν προκαλεί φόβο, αλλά Αγάπη», Φωκυλίδης.

-Οι Θεοί είναι γεννήματα Αγάπης. «Όπως προείπε η Νύκτα, η Ρέα γέννησε με τον Κρόνο ένα παιδί (τον Δία, πατέρα των Ολυμπίων) αφού έσμιξαν με ισχυρήν Αγάπη(Φιλότητα)», Ορφεύς.

-Οι Θεοί συνδέονται με σχέση Αγάπης. «Ο Ζεύς, η Μήτις, ο Έρως, είναι εξ αρχής ενωμένοι ο ένας προς τον άλλον με δεσμούς Φιλίας και Αγάπης», Πρόκλος.

-«Καταφέρετε να βλέπετε τον χειρότερο εχθρό σας σαν φίλο σας, με την ίδια λαχτάρα», Σωκράτης.

-«Η Αγάπη που έχει κανείς για την πατρίδα του, προέρχεται από την Αγάπη που ένοιωσε για την μητέρα του στην παιδική του ηλικία», Πυθαγόρας.

-«Εμέ γαρ έστερξαν Μούσαι», Αριστοφάνης Βατ299. Γιατί εμένα αγάπησαν οι Μούσες.

-«…φιλότητα και όρκια πιστά ταμόντες…», Όμηρος Ιλιάδα Γ73. Αγάπη θέτοντας και κάνοντας πιστούς όρκους.

-«…φιλότητα μετ’ αμφοτέροισι τίθησι Ζευς…», Όμηρος Ιλιάδα.Δ83. Ο Ζευς θέτει την Αγάπη ανάμεσά μας.

-«Ει δε και την υπερκόσμιον αιτίαν της φιλίας εθέλεις σκοπείν, ευρήσεις και παρά τοις θεολόγοις αυτήν υμνημένην. Την γαρ Αφροδίτην παρήγαγεν ο Δημιουργός ίνα κάλλος επιλάμπη, τάξιν και αρμονίαν και κοινωνίαν πάση τοις εγκοσμίοις», Ιεροί Λόγοι Ορφέως. Αν θέλεις να εξετάσης ποιά ήταν και η προϋπάρχουσα του κόσμου γενεσιουργός αιτία της Αγάπης μπορείς να δεις ότι και εκείνη την έχουν υμνήσει από παλιά και οι θεολόγοι. Πάντως ο Δημιουργός θεός(Ζεύς) έφερε στα εγκόσμια την Αφροδίτη επειδή θέλησε να τα στεφανώσει με το φως της ομορφιάς, της ευρυθμίας, της αρμονίας και της αμοιβαιότητος. 

-«Οργή φιλούντων ολίγον ισχύει χρόνον», Μένανδρος. Η οργή όσων διακατέχονται από Αγάπη καταπραΰνεται γρήγορα.

-«Ους τρέφεις αγάπα», Δελφικό παράγγελμα. Επίσης, Ηράκλειτος: Να αισθάνεσαι Αγάπη γι’ αυτούς που μεγαλώνεις.

-«Έστω δη το φιλείν το βούλεσθαι τινι α οίεται αγαθά, εκείνου ένεκα, αλλά μη αυτού, και το κατά δύναμιν πρακτικόν είναι τούτων», Αριστοτέλης. Ας τεθεί σαν βάση ότι η Αγάπη σημαίνει το να επιθυμή κανείς για κάποιον όσα νομίζει καλά για κείνον και όχι για τον εαυτό του, και να ενεργή όσο μπορεί για να τα αποκτήσει εκείνος.

-«Ουδ’  υφ’ ενός φιλέεσθαι δοκέει μοι ο φιλέων μηδένα», Δημόκριτος. Μου φαίνεται πως από κανένα δεν θα αγαπηθεί αυτός που δεν αγαπάει κανένα.

-«H Aγάπη, ίση στο μήκος και στο πλάτος…αυτή είναι που την θεωρούν έμφυτη ως και στα μέλη των θνητών. Χάρις σ  αυτήν, κάνουν έργα αρμονικά και σκέψεις φιλικές. Χαρά την λένε και Αφροδίτη», Εμπεδοκλής, Απόσπ. 349.

-«Στην Αγάπη όλα συνάζονται και ποθούνε το ένα το άλλο», Εμπεδοκλής, Απ. 355.

-«Κάμε να βρω από τους Φαίακες λίγη σπλαχνιά κι Αγάπη», Προσευχή του Οδυσσέα στην Θεά Αθηνά λίγο έξω από την πόλη των Φαιάκων, Όμηρος Οδύσσεια, Ζ325-327.

-«Κι ήρθε η Αγάπη στη μέση του στροβίλου^. όλα άρχισαν να συνάζωνται, να γίνονται ένα μόνον…σμίγοντας κατά βούληση…Κι όσο έτρεχε η αντίθεση να ξεφύγη, τόσο την κυνηγούσε αδιάκοπα η ευγενική, αθάνατη ορμή της άψογης Αγάπης…κι όσα ήταν πριν διάσπαρτα, αναμίχθηκαν αλλάζοντας πορεία», Εμπεδοκλής, Απόσπ.360.

-«Κι ήσαν όλα ήμερα και προσηνή στους ανθρώπους, ζώα και πουλιά, κι η Αγάπη τους λαμποκοπούσε», Εμπεδοκλής, Απόσπ.130. 

-«…Φιλότητα μετ’  αμφοτέροισι βάλωμεν…», Όμηρος, Ιλιάδα Δ 16. Να βάλουμε Αγάπη μεταξύ τους...

-«…δια την λίαν φιλότητα βροτών…», Αισχύλος, Πρ. 123. Λόγω της υπερβολικής Αγάπης του προς τους ανθρώπους.

-«…φιλότητα παράσχη…», Όμηρος, Ιλιάδα Γ354. Προσέφερε Αγάπη (φιλοξενία).

-«Αγάπη άκαιρος ίσον εστί τω μισείν». Σωκράτης, Στοβ. Ανθ. Αγάπη που δεν εκφράζεται στην κατάλληλη στιγμή μοιάζει σα να’ ναι μίσος.

-«…κατά φιλότητα συγγίγνεσθαι…», Ηρόδοτος 1.172. Συνέρχομαι συμφώνως προς την υπάρχουσα φιλία.

-«Οι πέρα στέρξαντες, οίδε και πέρα μισούσι». Τραγ. Απόσπ. Αδέσπ. 78. Όσοι αγάπησαν πάρα πολύ, αυτοί μισούν και πάρα πολύ.

-«…τον επί κακώ γιγνόμενον αλλήλων αγαπησμόν…», Μένανδρος. Την Αγάπη προς αλλήλους που συνέβη μέσα στη συμφορά    …

-«Ισότης φιλότητα απεργάζεται», Πλάτων, Νόμοι. Η ισότητα δημιουργεί Αγάπη.

-«Οι ποιηταί τα αυτών ποιήματα και οι πατέρες τους παίδας αγαπώσι», Πλάτων, Πολιτεία. Οι ποιητές αγαπούν τα ποιήματά τους και οι πατέρες τα παιδιά τους.

-…μηνιθμόν μεν απορρίψαι φιλότητα δ’ελέσθαι, Όμηρος, Ιλιάδα Β. Έδιωξε το θυμό και επέλεξε την Αγάπη.

-«…και σ’  αμείψασθαι θέλω φιλότητι χειρών…», Ορφεύς, 1048. Και θέλω να σε εναγκαλιστώ δια φιλικής αφής των χειρών.

-«Ηδύ γε πατήρ τέκνοισιν, ει στοργήν έχει», Φιλήμων εν Αδήλ. 108. Γλυκό πράγμα είναι για τα παιδιά ο πατέρας όταν τα αγαπά.

-«Φιλία εις αλλήλους ανακρίνασθαι», Ευρ.Ιππ.253. Να αναζητούν Αγάπη μεταξύ τους.

-«Παις στέργει τε και στέργεται υπό των γεννησάντων», Πλάτων, Νόμοι 754 Β. Το παιδί αγαπάει τους γονείς του και αγαπιέται από αυτούς.

-«Νέκυν παιδός αγαπάζων εμού», Ευριπίδης, Φοίνισσαι. Το νεκρό παιδί που με αγαπάει.

-«Ο μέγιστον αγαπών δι’  ελάχιστ’ οργίζεται», Μένανδρος. Αυτός που αγαπά πάρα πολύ, για πολύ λίγα πράγματα οργίζεται.

-«Ότ’ ηγάπα νεκρούς», Ευριπίδης, Ικέτιδες. Όταν αγαπούσε τους νεκρούς.

-«Ερατεινή Ημαθία», Όμηρος, αξιαγάπητη Ημαθία.

-«ξείνοι δε διαμπερές ευχόμεθ’ είναι εκ πατέρων φιλότητος», Όμηρος, Οδ.Ο197. Ευχόμεθα απολύτως οι ξένοι να είναι γεννήματα κάποιων που τους διέπνεε η Αγάπη.

-«...λιθίδια ταύτα τα ηγαπημένα», Πλάτων, Φαίδρος. Αυτές οι μικρές πέτρες οι αγαπημένες.

-«Να αγαπάς την μόρφωση, την σωφροσύνη, την φρονιμάδα, την αλήθεια, την πίστη, την εμπειρία, την επιδεξιότητα, την συνεργασία, την επιμέλεια, την οικονομία, την τέχνη, την ευσέβεια», Θαλής ο Μιλήσιος.

Σύγκριση με άλλες θρησκείες

Σε καμμία άλλη θρησκεία η έννοια της Αγάπης δεν είναι τόσο ακέραια, τόσο ολοκληρωμένη, τόσο πλήρης όσο στην Ελληνική Θρησκεία.

Για παράδειγμα στο χριστιανισμό υπάρχει μια εκτρωματική και λειψή έννοια αγάπης: «Μην αγαπάτε τον κόσμο, ούτε αυτά που είναι μέσα στον κόσμο. Αν κάποιος αγαπάει τον κόσμο, η αγάπη του Θεού δεν υπάρχει μέσα σε αυτόν», Ιωάννου Α2:15. «Όποιος λοιπόν θελήσει να είναι φίλος του κόσμου, εχθρός του θεού καθίσταται», Προς Ιακώβ 4:4. «Όταν πλησιάζουν τον κόσμο(την Φύση) απομακρύνονται από το θεό, Αθανασίου Αλεξανδρείας, Κατά Αρριανόν, λόγος πρώτος. «Όποιος ποθεί τον κόσμο, δεν αγαπά τον θεό. Όποιος συναναστρέφεται τον κόσμο, δεν μπορεί να συναναστρέφεται τον θεό. Όποιος φροντίζει τα του κόσμου, δεν φροντίζει τα του θεού», Αββά Ισαάκ ο Σύρος. Ασκητικοί Λόγοι, Μελέτημα 2ον ,7. «Τα άνω φρονείτε μη τα επί της γης», Προς Κολλοσαείς 3:1-2.

Ο χριστιανισμός αποσυνδέει την έννοια της αγάπης τόσο από τον ορατό κόσμο, όσο και από τις αισθήσεις του ανθρώπου. Κάτι τέτοιο όμως είναι και αφύσικο και αδύνατο και περιορίζει την έννοια της αγάπης αφαιρώντας της την πληρότητα. Παρόμοια διαστρέβλωση και έκπτωση της έννοιας της αγάπης υπάρχει στον μουσουλμανισμό.

Όσον αφορά τον χριστιανισμό, να θυμίσουμε εδώ ότι ο χριστιανισμός μιμήθηκε τον κατά πολύ αρχαιότερο Ινδό θεό Κρίσνα (1200 π.α.χ.χ.). Ο συγγραφέας Γιώργος Γρηγορομιχελάκης στο βιβλίο του: «Δεκαπέντε Εσταυρωμένοι και Αναστημένοι Σωτήρες» των εκδόσεων (Δαδούχος) εντοπίζει 121 σημεία αντιγραφής. Τα κυριότερα είναι: Ο Κρίσνα γεννήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου από παρθενογέννεση, ο πατέρας του ήταν ξυλουργός, ο θεός είναι τριαδικός, σταυρώθηκε ανάμεσα σε δύο ληστές, αναστήθηκε, τον είχαν προφητεύσει Ινδοί προφήτες, δήλωνε ότι δεν ήρθε να αλλάξει τον Ινδουισμό αλλά να τον συμπληρώσει κλπ.

Μεγακλής

10η Λήγοντος μηνός Εκατομβαιώνος, έτους 2781 μετά πρώτην Ολυμπιάδα